Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Hispanoameryka jako obszar kontaktów językowych
The Spanish-speaking America as an area of language contacts
Hispanoameryka
kontakt językowy
polityka językowa
globalizacja
język hiszpański
Spanish
Hispanoamerica
language contact
language politics
globalization
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi Ameryki hiszpańskojęzycznej (zwanej w tej pracy Hispanoameryką) z punktu widzenia kontaktów językowych. W części wstępnej artykułu objaśnia-my wybór i użycie samego terminu Hispanoameryka, kluczowe terminy (interferencja, transferencja, konwergencja) oraz zamieszczamy rys historyczny przybliżający genezę tej mozaiki językowej: pojawienie się języka hiszpańskiego na kontynencie amerykańskim, niezwykle istotną rolę misjonarzy, politykę językową dawniej i dziś oraz krótki przegląd poszczególnych migracji, które, wraz z językami autochtonów, miały bądź też wciąż mają wpływ na kształt używanego tam superstratu hiszpańskiego. Część zasadnicza pracy to usystematyzowany oraz zilustrowany przykładami przegląd rozmaitych kontaktów językowych, które można zaobserwować w hiszpańskojęzycznej części obu Ameryk. Przegląd rozpoczynamy od opisu trzech odmiennych rodzajów relacji najbardziej oficjalnych, w których język hiszpański współistnieje z innym językiem urzędowym lub językami urzędowymi. Sytuację tę ilustrują przykłady trzech państw: Paragwaju, Peru i Portoryko. Kolejna część opisu obejmuje kontakty między językiem hiszpańskim a językami tubylczymi, z naciskiem na dwa główne obszary tego typu: Półwysep Jukatan (język hiszpański i język maja) oraz strefę andyjską (hiszpański oraz języki keczua i ajmara). Opis wpływów europejskich został podzielo-ny na dwie zasadnicze części: język angielski, którego obecność jest widoczna także w Ameryce Północnej i Centralnej, oraz pozostałe języki europejskie określane mianem „odcieni mikrodialektalnych” (francuski, włoski, niemiecki, walijski). Językowi portugalskiemu został poświęcony osobny fragment ze względu na specyficzne i dość rozległe zjawisko, jakim jest fronterizo: klasyczny efekt konwergencji obu języków. Pracę kończy opis wpływów języków afrykańskich oraz kreolskich: palenquero – jedynego języka kreolskiego na bazie hiszpańskiego oraz obszaru Karaibów, gdzie użytkownicy języka hiszpańskiego posługują się mieszanką języków afrykańskich i europejskich: angielskiego, francuskiego czy hiszpańsko-portugal-skiego (w przypadku papiamento).
dc.abstract.pl | Celem niniejszej pracy jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi Ameryki hiszpańskojęzycznej (zwanej w tej pracy Hispanoameryką) z punktu widzenia kontaktów językowych. W części wstępnej artykułu objaśnia-my wybór i użycie samego terminu Hispanoameryka, kluczowe terminy (interferencja, transferencja, konwergencja) oraz zamieszczamy rys historyczny przybliżający genezę tej mozaiki językowej: pojawienie się języka hiszpańskiego na kontynencie amerykańskim, niezwykle istotną rolę misjonarzy, politykę językową dawniej i dziś oraz krótki przegląd poszczególnych migracji, które, wraz z językami autochtonów, miały bądź też wciąż mają wpływ na kształt używanego tam superstratu hiszpańskiego. Część zasadnicza pracy to usystematyzowany oraz zilustrowany przykładami przegląd rozmaitych kontaktów językowych, które można zaobserwować w hiszpańskojęzycznej części obu Ameryk. Przegląd rozpoczynamy od opisu trzech odmiennych rodzajów relacji najbardziej oficjalnych, w których język hiszpański współistnieje z innym językiem urzędowym lub językami urzędowymi. Sytuację tę ilustrują przykłady trzech państw: Paragwaju, Peru i Portoryko. Kolejna część opisu obejmuje kontakty między językiem hiszpańskim a językami tubylczymi, z naciskiem na dwa główne obszary tego typu: Półwysep Jukatan (język hiszpański i język maja) oraz strefę andyjską (hiszpański oraz języki keczua i ajmara). Opis wpływów europejskich został podzielo-ny na dwie zasadnicze części: język angielski, którego obecność jest widoczna także w Ameryce Północnej i Centralnej, oraz pozostałe języki europejskie określane mianem „odcieni mikrodialektalnych” (francuski, włoski, niemiecki, walijski). Językowi portugalskiemu został poświęcony osobny fragment ze względu na specyficzne i dość rozległe zjawisko, jakim jest fronterizo: klasyczny efekt konwergencji obu języków. Pracę kończy opis wpływów języków afrykańskich oraz kreolskich: palenquero – jedynego języka kreolskiego na bazie hiszpańskiego oraz obszaru Karaibów, gdzie użytkownicy języka hiszpańskiego posługują się mieszanką języków afrykańskich i europejskich: angielskiego, francuskiego czy hiszpańsko-portugal-skiego (w przypadku papiamento). | |
dc.affiliation | Wydział Filologiczny : Instytut Filologii Romańskiej | |
dc.contributor.author | Stala, Ewa - 132050 | |
dc.date.accession | 2025-01-23 | |
dc.date.accessioned | 2025-01-31T09:28:11Z | |
dc.date.available | 2025-01-31T09:28:11Z | |
dc.date.createdat | 2025-01-27T10:36:47Z | en |
dc.date.issued | 2024 | |
dc.date.openaccess | 0 | |
dc.description.accesstime | w momencie opublikowania | |
dc.description.number | 1 | |
dc.description.physical | 79-99 | |
dc.description.version | ostateczna wersja wydawcy | |
dc.description.volume | 38 | |
dc.identifier.doi | 10.17651/SOCJOLING.38.5 | |
dc.identifier.eissn | 2545-0468 | |
dc.identifier.issn | 0208-6808 | |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/546676 | |
dc.identifier.weblink | https://socjolingwistyka.ijp.pan.pl/index.php/SOCJO/article/view/360/331 | |
dc.language | pol | |
dc.language.container | pol | |
dc.rights | Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa | |
dc.rights.licence | CC-BY-ND | |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/legalcode.pl | |
dc.share.type | otwarte czasopismo | |
dc.subject.en | Spanish | |
dc.subject.en | Hispanoamerica | |
dc.subject.en | language contact | |
dc.subject.en | language politics | |
dc.subject.en | globalization | |
dc.subject.pl | Hispanoameryka | |
dc.subject.pl | kontakt językowy | |
dc.subject.pl | polityka językowa | |
dc.subject.pl | globalizacja | |
dc.subject.pl | język hiszpański | |
dc.subtype | Article | |
dc.title | Hispanoameryka jako obszar kontaktów językowych | |
dc.title.alternative | The Spanish-speaking America as an area of language contacts | |
dc.title.journal | Socjolingwistyka | |
dc.type | JournalArticle | |
dspace.entity.type | Publication | en |