Koherencja lokalna i globalna w mowie spontanicznej pacjentów z afazją mieszaną

2024
journal article
article
dc.abstract.enAphasia is a disorder that seriously impairs language and communication functioning. It disintegrates the language system, affecting the coherence of discourse, and thus may cause disruptions in both the transmis-sion and reception of statements. Therefore, research on discourse in people with aphasia becomes important in the context of the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). The article addresses the topic of cohesion and coherence analyzed quantitatively in spontaneous utterances in people with mixed aphasia with both types motor and sensory components and in a control group. A snippet of research that is being conducted within the OPUS21 project on discourse in people with mixed aphasia is presented. The aim of the study was to check the level of local and global coherence in the state-ments and compare them in individual groups of respondents. Attempts were made to find a relationship influencing the level of cohesion. An attempt was made to determine whether there is a correlation between local and global coherence. For the research presented in the article, ten people from each group were selected and appropriately matched for age, education, and time of onset. Local and global coherence was checked in spontaneous utterances, regarding the circumstances of the illness, and in telling about oneself or a significant life event. An adaptation of the English-language Cohesion and Coherence Scale by Van Leer and Turkstra (1999) was followed by coding to be able to obtain quantitative summary results through the SALT program. The analysis showed that the lowest degree of both local and global coherence is achieved by patients with a diagnosis of mixed aphasia with a sensory component. The control group achieves the best consistency in speech, although discrepancies can also be observed.
dc.abstract.plAfazja to zaburzenie, które poważnie utrudnia funkcjonowanie językowe i komunikacyjne. Dezintegruje system językowy, wpływając na spójność dyskursu, a tym samym może powodować zakłócenia zarówno w nadawaniu, jak i odbiorze wypowiedzi. Badania nad dyskursem u osób z afazją stają się istotne w kontekście "Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia" (ICF). Artykuł porusza temat koherencji analizowanych ilościowo w wypowiedziach spontanicznych u osób z afazją mieszaną zarówno z komponentem motorycznym, jak i sensorycznym oraz w grupie kontrolnej. Został przedstawiony wycinek badań prowadzonych w ramach projektu OPUS 21 nad dyskursem u osób z afazją. Celem projektu było sprawdzenie poziomu spójności lokalnej i globalnej w wypowiedzeniach oraz zestawienie ich w poszczególnych grupach badanych. Starano się znaleźć zależność wpływającą na poziom spójności. Próbowano określić, czy jest korelacja między spójnością lokalną i globalną. Do badań przedstawionych w artykule wybrano po dziesięć osób z każdej grupy, które zostały odpowiednio zestawione z uwzględnieniem wieku, wykształcenia, czasu zachorowania. Sprawdzono spójność lokalną i globalną w wypowiedziach spontanicznych dotyczących okoliczności zachorowania oraz opowiadaniu o sobie lub o ważnym wydarzeniu z życia. Po dokonaniu adaptacji anglojęzycznej skali kohezji i koherencji autorstwa Van Leer i Turkstry (1999) wykonano kodowanie, aby móc otrzymać wyniki ilościowego zestawienia dzięki programowi SALT. Analiza wykazała, że najmniejszy stopień spójności zarówno lokalnej, jak i globalnej osiąga-ją pacjenci z diagnozą afazji mieszanej z komponentem sensorycznym. Grupa kontrolna osiąga najlepszą spójność wypowiedzi, choć również można zaobserwować w niej rozbieżności.
dc.affiliationWydział Polonistyki : Instytut Glottodydaktyki Polonistycznej
dc.contributor.authorWójcik-Topór, Paulina - 159386
dc.contributor.authorMalina, Urszula - 389088
dc.contributor.authorMichalik, Jędrzej
dc.date.accession2025-01-08
dc.date.accessioned2025-01-20T11:48:17Z
dc.date.available2025-01-20T11:48:17Z
dc.date.createdat2025-01-20T11:48:17Zen
dc.date.issued2024
dc.date.openaccess0
dc.description.accesstimew momencie opublikowania
dc.description.additionalBibliogr. s. 38-39
dc.description.number1
dc.description.physical27-40
dc.description.versionostateczna wersja wydawcy
dc.description.volume38
dc.identifier.doi10.17651/SOCJOLING.38.2
dc.identifier.eissn2545-0468
dc.identifier.issn0208-6808
dc.identifier.serieseissn2545-0468
dc.identifier.seriesissn0208-6808
dc.identifier.urihttps://ruj.uj.edu.pl/handle/item/545880
dc.identifier.weblinkhttps://socjolingwistyka.ijp.pan.pl/index.php/SOCJO/article/view/427/329
dc.languagepol
dc.language.containerpol
dc.rightsUdzielam licencji. Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa
dc.rights.licenceCC-BY-ND
dc.rights.simpleviewWolny dostęp
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/legalcode.pl
dc.share.typeotwarte czasopismo
dc.subject.enmixed aphasia
dc.subject.endiscourse
dc.subject.encoherence
dc.subject.enSALT
dc.subject.enutterance
dc.subject.plafazja mieszana
dc.subject.pldyskurs
dc.subject.plkoherencja
dc.subject.plSALT
dc.subject.plwypowiedzenie
dc.subtypeArticle
dc.titleKoherencja lokalna i globalna w mowie spontanicznej pacjentów z afazją mieszaną
dc.title.alternativeLocal and global coherence in spontaneous speech of patients with mixed aphasia
dc.title.journalSocjolingwistyka
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typePublicationen
dc.abstract.en
Aphasia is a disorder that seriously impairs language and communication functioning. It disintegrates the language system, affecting the coherence of discourse, and thus may cause disruptions in both the transmis-sion and reception of statements. Therefore, research on discourse in people with aphasia becomes important in the context of the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). The article addresses the topic of cohesion and coherence analyzed quantitatively in spontaneous utterances in people with mixed aphasia with both types motor and sensory components and in a control group. A snippet of research that is being conducted within the OPUS21 project on discourse in people with mixed aphasia is presented. The aim of the study was to check the level of local and global coherence in the state-ments and compare them in individual groups of respondents. Attempts were made to find a relationship influencing the level of cohesion. An attempt was made to determine whether there is a correlation between local and global coherence. For the research presented in the article, ten people from each group were selected and appropriately matched for age, education, and time of onset. Local and global coherence was checked in spontaneous utterances, regarding the circumstances of the illness, and in telling about oneself or a significant life event. An adaptation of the English-language Cohesion and Coherence Scale by Van Leer and Turkstra (1999) was followed by coding to be able to obtain quantitative summary results through the SALT program. The analysis showed that the lowest degree of both local and global coherence is achieved by patients with a diagnosis of mixed aphasia with a sensory component. The control group achieves the best consistency in speech, although discrepancies can also be observed.
dc.abstract.pl
Afazja to zaburzenie, które poważnie utrudnia funkcjonowanie językowe i komunikacyjne. Dezintegruje system językowy, wpływając na spójność dyskursu, a tym samym może powodować zakłócenia zarówno w nadawaniu, jak i odbiorze wypowiedzi. Badania nad dyskursem u osób z afazją stają się istotne w kontekście "Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia" (ICF). Artykuł porusza temat koherencji analizowanych ilościowo w wypowiedziach spontanicznych u osób z afazją mieszaną zarówno z komponentem motorycznym, jak i sensorycznym oraz w grupie kontrolnej. Został przedstawiony wycinek badań prowadzonych w ramach projektu OPUS 21 nad dyskursem u osób z afazją. Celem projektu było sprawdzenie poziomu spójności lokalnej i globalnej w wypowiedzeniach oraz zestawienie ich w poszczególnych grupach badanych. Starano się znaleźć zależność wpływającą na poziom spójności. Próbowano określić, czy jest korelacja między spójnością lokalną i globalną. Do badań przedstawionych w artykule wybrano po dziesięć osób z każdej grupy, które zostały odpowiednio zestawione z uwzględnieniem wieku, wykształcenia, czasu zachorowania. Sprawdzono spójność lokalną i globalną w wypowiedziach spontanicznych dotyczących okoliczności zachorowania oraz opowiadaniu o sobie lub o ważnym wydarzeniu z życia. Po dokonaniu adaptacji anglojęzycznej skali kohezji i koherencji autorstwa Van Leer i Turkstry (1999) wykonano kodowanie, aby móc otrzymać wyniki ilościowego zestawienia dzięki programowi SALT. Analiza wykazała, że najmniejszy stopień spójności zarówno lokalnej, jak i globalnej osiąga-ją pacjenci z diagnozą afazji mieszanej z komponentem sensorycznym. Grupa kontrolna osiąga najlepszą spójność wypowiedzi, choć również można zaobserwować w niej rozbieżności.
dc.affiliation
Wydział Polonistyki : Instytut Glottodydaktyki Polonistycznej
dc.contributor.author
Wójcik-Topór, Paulina - 159386
dc.contributor.author
Malina, Urszula - 389088
dc.contributor.author
Michalik, Jędrzej
dc.date.accession
2025-01-08
dc.date.accessioned
2025-01-20T11:48:17Z
dc.date.available
2025-01-20T11:48:17Z
dc.date.createdaten
2025-01-20T11:48:17Z
dc.date.issued
2024
dc.date.openaccess
0
dc.description.accesstime
w momencie opublikowania
dc.description.additional
Bibliogr. s. 38-39
dc.description.number
1
dc.description.physical
27-40
dc.description.version
ostateczna wersja wydawcy
dc.description.volume
38
dc.identifier.doi
10.17651/SOCJOLING.38.2
dc.identifier.eissn
2545-0468
dc.identifier.issn
0208-6808
dc.identifier.serieseissn
2545-0468
dc.identifier.seriesissn
0208-6808
dc.identifier.uri
https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/545880
dc.identifier.weblink
https://socjolingwistyka.ijp.pan.pl/index.php/SOCJO/article/view/427/329
dc.language
pol
dc.language.container
pol
dc.rights
Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa
dc.rights.licence
CC-BY-ND
dc.rights.simpleview
Wolny dostęp
dc.rights.uri
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/legalcode.pl
dc.share.type
otwarte czasopismo
dc.subject.en
mixed aphasia
dc.subject.en
discourse
dc.subject.en
coherence
dc.subject.en
SALT
dc.subject.en
utterance
dc.subject.pl
afazja mieszana
dc.subject.pl
dyskurs
dc.subject.pl
koherencja
dc.subject.pl
SALT
dc.subject.pl
wypowiedzenie
dc.subtype
Article
dc.title
Koherencja lokalna i globalna w mowie spontanicznej pacjentów z afazją mieszaną
dc.title.alternative
Local and global coherence in spontaneous speech of patients with mixed aphasia
dc.title.journal
Socjolingwistyka
dc.type
JournalArticle
dspace.entity.typeen
Publication

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
14
Views per month
Views per city
Krakow
8
Kielce
1
Poznan
1
Warsaw
1
Downloads
wojcik-topor_malina_michalik_koherencja_lokalna_i_globalna_w_mowie_spontanicznej_pacjentow_2024.pdf
24
Socjolingwistyka+38_2.pdf
1