Tłumaczenie slangu w polskiej i niemieckiej wersji napisowej ''Klub Winowajców"

Niniejsza praca bada wyzwania związane z tłumaczeniem slangu, koncentrując się na polskich i niemieckich napisach do filmu The Breakfast Club (reż. John Hughes, 1985), które wraz z angielską wersją napisową stanowią materiał badawczy. Ponieważ dialogi filmowe składają się z języka potocznego, wyrażenia slangowe występują z dużą częstotliwością. Slang, mający źródło w konkretnych kontekstach kulturowych i społecznych, często stwarza znaczne trudności dla tłumaczy, szczególnie w dziedzinie tłumaczenia audiowizualnego (AVT), gdzie ograniczenia przestrzenne i czasowe mają istotny wpływ. Po przedstawieniu tłumaczenia audiowizualnego, zgłębiona zostaje złożona struktura slangu, ze szczególnym uwzględnieniem jego aspektów socjolingwistycznych. Poprzez analizę porównawczą polskich i niemieckich napisów określone zostają techniki tłumaczeniowe zastosowane w przekładzie filmowych amerykańskich elementów slangowych na języki docelowe. Analiza poszczególnych przykładów poparta jest procedurami tłumaczeniowymi zaproponowanymi przez Gottlieba i Garcarza, i ujawnia rozbieżności w podejściu do procesu tłumaczenia między polskim a niemieckim tłumaczem. Wyniki ukazują dominujące techniki w obu wersjach, które są omówione i ocenione pod kątem ich skuteczności. Ostatecznie praca wyjaśnia, w jakim stopniu napisy w językach docelowych pozostają wierne oryginalnym dialogom, zarówno pod względem znaczenia, jak i dosadności oraz wiarygodności świata przedstawionego.

This thesis examines the challenges involved in translating slang, focusing on the Polish and German subtitles of the film The Breakfast Club (John Hughes, 1985) which, along with English ones, constitute the research material. Since the movie dialogs consist of informal language, slang expressions occur with high frequency. Slang, rooted in specific cultural and social contexts, often poses considerable difficulties for translators, especially in the area of audiovisual translation (AVT) where space and time constraints are of significant influence. Following an introduction into AVT, the complex structure of slang is explored, with emphasis on its sociolinguistic aspects. Through a comparative analysis of the Polish and German subtitles, the translation techniques employed in rendition of the English slang elements from the film into the target languages are determined. The analysis of particular instances is supported by Gottlieb’s and Garcarz’s translation procedures, and it reveals discrepancies in the approach to the translation process between the Polish and German translators. The findings present dominant techniques in both versions, which are discussed and assessed in terms of the effectiveness. Eventually, the thesis explains to what extent the translated subtitles remain faithful to the original dialogues with regard to not only the meaning, but also explicitness and the credibility of the represented world.