Psychological determinants of body investment and somatic dissociation among women after mastectomy.

Prezentowana praca swoją tematyką dotyka obszarów psychologii klinicznej, w tym psychoonkologii, psychologii egzystencjalnej oraz psychologii pozytywnej. Podstawowym celem badania była analiza zależności pomiędzy zaangażowaniem w ciało oraz objawami dysocjacji somatycznej a zmiennymi o charakterze psychologiczno-egzystencjalnym (satysfakcja z życia, sens życia) i klinicznym (metody leczenia, wiek w czasie operacji, okres od czasu operacji, okres od czasu zakończenia leczenia) u kobiet po zabiegu mastektomii. Badanie przeprowadzono w grupie 60 kobiet należących do klubów Amazonek, zrzeszających pacjentki chorujące na raka piersi oraz poddane radykalnej operacji usunięcia gruczołu mlekowego. Wykorzystanymi narzędziami badawczymi były Skala zaangażowania wobec ciała (BIS) stworzona przez I. Orbacha i M. Mikulincera, Skala dysocjacji w obszarze ciała autorstwa J. Wycisk, Skala Satysfakcji z Życia (SWLS) skonstruowana przez E. Dienera, R. A. Emmonsa, R. J. Larsena oraz S. Griffin, Kwestionariusz Stosunku do Życia autorstwa T. Ostrowskiego, Skala samooceny opracowana na podstawie Skali Samokrytycyzmu wchodzącej w skład Skali Samooceny Fitts'a oraz stworzona na potrzeby badania metryczka zawierająca pytania o charakterze socjodemograficznym oraz klinicznym. W badaniu zostały przeanalizowane zależność między zaangażowaniem w ciało oraz satysfakcją z życia, poczuciem sensu życia i zmiennymi klinicznymi, związek pomiędzy dysocjacją somatyczną a satysfakcją z życia, sensem życia i zmiennymi klinicznymi, korelacja między zaangażowaniem w ciało i dysocjacją somatyczną, a także współzależność między poczuciem sensu życia a satysfakcją z życia. Całkowite potwierdzenie hipotezy badawczej uzyskano w przypadku związku satysfakcji z życia oraz sensu życia, który okazał się pozytywny. Częściowe potwierdzenie hipotezy o istotnej dodatniej współzależności ma miejsce w przypadku satysfakcji z życia i podskali BIS Obraz i odczucia wobec własnego ciała. Podobnie pozytywnie koreluje poczucie sensu życia oraz wynik ogólny i podskala BIS Obraz i odczucia wobec własnego ciała. Inna istotna korelacja występuje między dysocjacją somatyczną a wynikiem ogólnym i trzema podskalami BIS, z wyjątkiem podskali Uczucie komfortu w kontakcie fizycznym. Istotny negatywny związek wykazano natomiast między zmienną kliniczną Okres od czasu operacji a podskalą BIS Uczucie komfortu w kontakcie fizycznym. Związki między dysocjacją somatyczną a satysfakcją z życia, sensem życia oraz zmiennymi klinicznymi okazały się nieistotne. Konkludując, można stwierdzić, że zaangażowanie wobec własnego ciała jest w pewnej mierze warunkowane przez sens i satysfakcję z życia, oraz objawy cielesnej dysocjacji. Brak znaczących związków między zmiennymi klinicznymi a zaangażowaniem we własne ciało może wynikać z małej ilości osób w próbie oraz niedostatecznego zróżnicowania w obrębie deklarowanych przez pacjentki metod leczenia. Dla lepszego ukazania potwierdzonych zależności wskazane jest prowadzenie dalszych prac badawczych, obejmujących tematykę postrzegania własnej cielesności u kobiet po zabiegu mastektomii, przy zwiększonej liczebności badanej grupy pacjentek.

The theme of the presented thesis touches upon the grounds of clinical psychology, including psycho-oncology, along with existential psychology and positive psychology. The fundamental aim of the study was the analysis of the relation between body investment, somatic dissociation and psychological-existential variables (life satisfaction and meaning of life) as well as clinical variables (types of treatment, age at the moment of the surgery, period of time since the moment of the surgery, and period of time since the moment of the termination of the therapy) in women after mastectomy. The research was conducted on the group of 60 women belonging to the clubs of the Amazons associating patients with breast cancer whom underwent the mastectomy surgery. During the conduct of the study the following questionnaires were used: Body Investment Scale (Polish translation) created by I. Orbach and M. Mikulincer, Skala dysocjacji w obszarze ciała by J. Wycisk, Satisfaction With Life Scale (Polish translation) constructed by E. Diener, R. A. Emmons, R. J. Larsen and S. Griffin, Kwestionariusz Stosunku do Życia created by T. Ostrowski, Skala samooceny based upon Self-Criticism Scale included in The Tennessee Self-Concept Scale by Fitts, and the short-form register consisting of sociodemographic and clinical questions.The thesis presents the analysis of the relation between body investment and meaning of life, life satisfaction and clinical variables dissociation, the connection between somatic dissociation and life satisfaction, meaning of life and clinical variables, the correlation between body investment and somatic dissociation, and the relation between meaning of life and life satisfaction. The hypothesis on the relation between life satisfaction and meaning of life was completely confirmed, and the correlation was proved to be positive. Partial confirmation of the hypothesis occured in the case of the positive relation of life satisfaction and the subscale of BIS Body Image, Feelings and Attitudes. The comparable positive relationship appeared between meaning of life, the overal BIS score and the BIS subscale Body Image, Feelings and Attitudes. Another intrinsic correlation was found between somatic dissociation, the overall score, and the three subscales of BIS, excluding the subscale Comfort in Touch, whereas the negative relationship occured between the clinical variable Period of time since the moment of the surgery and the Comfort in Touch subscale. The correlations between somatic dissociation and life satisfaction, meaning of life and clinical variables were negligible.To conclude, it could be stated that body investment is to a certain extent determined by meaning of life, satisfaction with life and somatic dissociation. The absence of intrinsic results between clinical variables and body investment may eventuate from the diminutive amount of the participants in the sample and insufficient diversity among types of treatment which the patients underwent. For better presentation of the confirmed correlations it is advisable to condut the further research that would cover the topic of perceiving body image in women after mastectomy with the increased number of the patients in the study group.