The Extraordinary Capacities (siddhi) according to Patañjali. An Attempt of Interpretation.

Praca ma na celu przedstawienie historii, opis oraz interpretację nadnaturalnych mocy jogicznych (siddhi) w klasycznej jodze Patańdźalego ( III w. n.e.). Temat mocy nadnaturalnych zdobywanych przeze joginów podczas praktyk medytacyjnych od zawsze budził kontrowersje wśród badaczy jogi, i to zarówno indyjskich, jak i zachodnich. Nie ma zbyt wielu opracowań, które w rzetelny, naukowy, a zarazem pozbawiony sensacyjności sposób przedstawiałyby to zagadnienie. We wstępie niniejszej pracy zarysowano historię jogi oraz technik medytacyjnych, które mają umożliwiać osiągnięcie mocy nadnaturalnych. Następnie omówiono historię indologicznych badań nad jogą oraz nad siddhi, w oparciu o oryginalną klasyfikację Y. Grinshpona. W kolejnym rozdziale zawarto informacje o powiązaniach jogi z buddyzmem oraz wymieniono i scharakteryzowano moce nadnaturalne uznawane nie tylko w jodze klasycznej, ale także buddyzmie. W dalszej części pracy przedstawiona została historia siddhi oraz ich podział zgodny z klasyczną tradycją Patańdźalego.Zbadanie historii siddhi pozwoliło zauważyć, że – według znanych nam przekazów indyjskich – początkowo wielu joginów lub wielkich ascetów i magów praktykowało siddhi i używało je do swoich celów. W postępującym procesie braminizacji jogi, moce siddhi zostały zmarginalizowane, by w czasach jogi klasycznej zostać oficjalnie odrzuconymi i uznanymi za przeszkodę na drodze do duchowego wyzwolenia. Ponadto w pracy zawarto próbę uporządkowania obecnej wiedzy na temat sposobów ujmowania kwestii mocy nadnaturalnych w jodze przez badaczy rdzennie indyjskich oraz euro-amerykańskich. Charakterystyka postaw samych badaczy, przedstawiona w oparciu o pracę Y. Grinshpona, pozwoliła zaobserwować, w jaki sposób indywidualne przekonania wpływały na sposób przedstawiania tych zagadnień.Praca została napisana w oparciu o oryginalne teksty sanskryckie bezpośrednio związane z tematem. Ponadto wykorzystano także pionierskie polskie opracowanie i przekład Jogasutr Patańdżalego autorstwa L. Cyborana. Do przedstawienia historii mocy nadnaturalnych, ich powiązań z buddyjskimi praktykami, klasyfikacji oraz opisu posłużyły, między innymi, klasyczne już prace M. Eliadego czy A. Danielou, a także bardziej współczesne opracowania E. Franco, Y. Grinshpona czy M. Jakubczak.

The thesis serves as an introduction into the history of supernatural yogic powers (siddhi) in Patañjali's classical yoga (III C.E.), as well as a description and interpretation thereof. The theme of the extraordinary capacities, which were gained by the yogis during different meditational techniques for ages has piqued controversy among the scholars of yoga, both Indian and Western. There are not many studies which depict the issue in a manner which is solid, scientific, and at the same devoid of any sensational character.The introduction to the present thesis contains an outline of the history of yoga and meditation techniques, which allow to attain supernatural yogic powers. Thereafter, the history of indological studies on Yoga and siddhis, as based on the original classification of Y. Grinshpon, is discussed. Another chapter includes information about the relation between Yoga and Buddhism, and gives an account of, as well as the characteristics of the extraordinary attainments used not only in Yoga, but also in Buddhism. In the next part of the thesis there was described the history of siddhi and their classification compatible with classical tradition of Patañjali.A closer look at the history of the siddhis in the yogic traditions showed that – according to the Indian tradition as we know it today – initially, a lot of Yogis or great ascetics and magicians had practised siddhis and used them for their own purpose. In the process of Yoga's braminization, the powers of siddhi have been marginalized and, eventually, in the times of the classical Yoga, they were officially rejected and considered as an obstacle on the way of spiritual liberation.Furthermore, the thesis includes an attempt at collating the present knowledge on the ways in which Indian and Euro-American scholars dealt with the topic of supernatural powers in the yogic traditions. The characteristics of scholar's attitudes, which follows Y. Grinshpon's studies, allowed to notice how individual beliefs influenced the manners in which the scholars presented and defined the siddhis.The thesis is based on the original Sanskrit texts which are directly connected to the topic. Furthermore, the pioneering Polish study and translation of Patañjali's Yoga Sutras by L. Cyboran have also been used. In order to describe the history of supernatural powers, their connection to Buddhist practices, their classifications and descriptions, studies of M. Eliade or A. Danielou, as well as more modern works of E. Franco, Y. Grinshpon or M. Jakubczak have been used.