Usage of leeches in biological assessment of surface waters ecological state

Obecnie coraz większe obawy budzi pogarszający się stan i degradacja ekosystemów wodnych, czego przyczyną w głównej mierze jest zwiększone wykorzystanie ich przez człowieka. Na przestrzeni ostatnich lat nastąpił znaczny wzrost roli badań biologicznych w monitoringu środowiska. W tym celu wykorzystywane są wskaźniki, które wykorzystują dane takie jak obecność, brak lub różne wielkości populacji organizmów zwanych biowskaźnikami.Pijawki (Hirudinea) są jednymi z liczniej występujących makrobezkręgowców w wodach słodkich zarówno płynących jak i stojących. Dodatkowo niektóre ich cechy powodują, że są one użyteczne w biologicznej ocenie wód słodkich i ich zanieczyszczenia.Prezentowana praca stanowi przegląd części dotychczasowych prac badawczych i analiz przydatności pijawek w ocenie jakościowej wód powierzchniowych. Liczne badania z zakresu wykorzystania pijawek w różnego typu eksperymentach badających wpływ zanieczyszczeń na makrobezkręgowce denne ukazuje organizmy te jako atrakcyjne i efektywne narzędzie bioindykacji zarówno dzięki zróżnicowanej tolerancji poszczególnych gatunków i możliwości oceny wód dzięki ich taksonomicznych kompozycjom gatunkowym, a także zdolności do biokoncentracji związków toksycznych w tkankach, dzięki czemu możliwa jest ocena in situ różnego rodzaju zbiorników wodnych. Dają one także szerokie możliwości wykorzystania w badaniach laboratoryjnych ze względu na łatwość hodowli jak i oceny fizjologicznych i behawioralnych odpowiedzi na awersyjne czynniki.

Nowadays more and more concerns are caused by deteriorating and degradation of aquatic ecosystems. Main reason of this state is increased usage of this areas by man. Over last few years there was significant increase of biological research role in environmental monitoring. For this purpose indicators are used, which use data such as presence, its lack or various size of a population of organisms called bio-indicators.Leeches are one of the numerously occurring macroinvertebrates in fresh water, both flowing or standing. Additionally some of their features causes that they are used in biological evaluation of freshwater and its contamination.This thesis provides an overview of certain existing theses and analyzes the suitability of leeches in surface water quality assessment. A number of research on the usage of leeches in various experiments examining the effects of pollution on benthic macroinvertebrates shows this organisms as attractive and effective tool in bioindication both through varied tolerance of individual species and the possibility of assessing water thanks to their taxonomic species compositions. Moreover they have ability to bioconcentration of toxic compounds in the tissues making it possible to evaluate in situ different kinds of water tanks. They give also wide capabilities of usage in laboratory research because of its ease farming as well as the evaluation of physiological and behavioral responses to aversive factors.