Selected preventive measures aimed at the elderly in relation to osteoporosis

Wstęp: Wzrost liczebności społeczeństwa w podeszłym wieku oznacza pogłębiające się problemy z niepełnosprawnością oraz wielochorobowością co skutkuje zwiększonym popytem na świadczenia zdrowotne. Z wiekiem nasilają się problemy ze zdrowiem, a jednym z nich, znacznie obniżających jakość życia jest osteoporoza, która dotyka osób po 70 roku życia, a szczególnie kobiet po 50 roku życia. Osteoporoza rozwija się dużo wcześniej przed pierwszym objawem, którym najczęściej jest złamanie. Złamania osteoporotyczne skutkują problemami ze sprawnością, obniżeniem jakości życia oraz generują koszty pośrednie i bezpośrednie. Szacuje się, iż w Polsce jest około 1,5 mln osób z niezdiagnozowaną osteoporozą. Zadaniem systemu ochrony zdrowia powinna być organizacja profilaktyki i koordynowanej opieki zdrowotnej w celu przeciwdziałania złamaniom osteoporotycznym oraz ich konsekwencjom zdrowotnym i ekonomicznym. Cel pracy: Celem pracy było przedstawienie działań profilaktycznych z zakresu osteoporozy skierowanych do osób starszych. Scharakteryzowano dwie takie inicjatywy: program ogólnopolski oraz program lokalny, wdrożony na terenie Nowego Sącza.Wyniki: Program lokalny odznaczył się dużym zainteresowaniem, stuprocentowym obłożeniem miejsc i jak dotąd pozwolił na zdiagnozowanie 19% osób spośród wszystkich uczestników. Określenie efektywności programu ogólnopolskiego stało się niemożliwe z powodu braku sprawozdawczości jego realizacji. Największą wadą programu stała się jego dostępność, gdyż objętych nim zostało tylko 10 województw, powodując przy tym znaczne nierówności w dostępie do profilaktyki. Mieszkańcy regionów północno – zachodnich kraju są w większym stopniu pozbawieni możliwości diagnostyki w poradniach osteoporozy, a także profilaktyki. Program więc nie uzupełnia deficytu w opiece, a jego organizacja jest niedopracowana.Wnioski: Zasadniczą różnicą przytoczonych w pracy programów jest zasięg i dostępność. Program ogólnopolski, choć w swoich założeniach bardziej rozbudowany, stał się niewystarczający, by zapewnić profilaktykę grupie docelowej w każdym regionie kraju. Natomiast program organizowany na szczeblu lokalnym spełnił swoje założenia i odznaczył się działaniami lepiej skoordynowanymi i skuteczniejszymi, niż ogólnopolski.

Introduction: The increase in the size of the elderly population means worsening problems with disability and multiple diseases, which results in an increased demand for health services. With age, health problems worsen, and one of them that significantly reduces the quality of life is osteoporosis, which affects people over 70, especially women over 50. Osteoporosis develops well before the first symptom, most often a fracture. Osteoporotic fractures result in problems with fitness, a reduction in the quality of life, and generate direct and indirect costs. It is estimated that in Poland there are about 1.5 million people with undiagnosed osteoporosis. The task of the health care system should be to organize prophylaxis and coordinated health care in order to counteract osteoporotic fractures and their health and economic consequences. Aim of the study: The aim of the study was to present preventive measures in the field of osteoporosis aimed at the elderly. Two such initiatives have been characterized: a nationwide program and a local program implemented in Nowy Sącz. Results: The local program was very popular, with 100% response rates and so far it has allowed 19% of all participants to be diagnosed. Determining the effectiveness of the nationwide program has become impossible due to the lack of reporting on its implementation. The greatest disadvantage of the program was its availability, as only 10 voivodships were covered, causing significant inequalities in access to prevention. Inhabitants of the north-western regions of the country are deprived of the possibility of diagnostics in osteoporosis clinics, as well as prophylaxis. Therefore, the program does not fill the care deficit and its organization is underdeveloped. Conclusions: The main difference of the programs mentioned in the work is the scope and availability. The nationwide program, although in its assumptions more extensive, has become insufficient to provide prophylaxis to the target group in every region of the country. On the other hand, the program organized at the local level fulfilled its assumptions and was characterized by activities better coordinated and more effective than the nationwide one.