Pandemia Covid-19 stworzyła nowe wyzwania dla aktorów systemów żywnościowych. W wielu regionach zagrażało to bezpieczeństwu żywnościowemu, dobrostanowi i lokalnej gospodarce. Dynamika pandemii przekłada się na nowe rodzaje problemów i pytań dotyczących zrównoważonego rozwoju, suwerenności żywnościowej i odporności systemów żywnościowych. W artykule skupiono się na specyfice tych aktorów systemu, którzy są pozbawieni kapitałów finansowych, a mimo to charakteryzują się wyjątkową elastycznością i rozwijają różnorodne strategie odporności. Małe, lokalne i nieformalne sieci żywnościowe posiadają specyficzne zasoby niematerialne, które kształtują ich reakcję na kryzys. Wyniki analizy jakościowej trzech studiów przypadku z Krakowa (Polska) sugerują, że małe, nieformalne struktury, bezpośrednie kanały komunikacji i otoczenie proinnowacyjne w połączeniu z silnym skupieniem na wartościach społecznych sprzyjają kształtowaniu odporności na kryzys. Kapitałów miękkich (kapitału relacyjnego, organizacyjnego i wiedzy) nie należy zatem traktować jako kompensacji niedoborów finansowych, ale jako ważne i efektywne zasoby służące do tworzenia zrównoważonych systemów żywnościowych.

The COVID-19 pandemic created new challenges for actors in food systems. In many regions it threatened food security, well-being, and local economies. Its dynamic poses new kinds of problems and questions about sustainability, food sovereignty, and resilience of food systems. This paper focuses on the specificities of those actors in the system that are deprived of financial capital and are economically vulnerable but nevertheless manifest unique flexibility and develop diverse resilience strategies. Small, local, and informal food networks possess specific non-material resources, which shape their reaction to crisis. The results of a qualitative analysis of three case studies from Krakow (Poland) suggest that small-scale, informal structures, direct communication channels, and a pro-innovation environment together with a strong focus on social values are conducive to formation of resilient responses to the crisis. Soft capitals (relational, organizational, and knowledge capital) should therefore not be treated as a compensation for shortages of financial capital, but as important and effective resources for creating sustainable food systems.