The President of the Republic of Poland in the constitutions of the interwar period - selected issues

Niniejsza praca traktuje o Prezydencie II Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże pierwszy rozdział, poprzedzający analizę konkretnych rozwiązań polskich konstytucji międzywojennych, został poświęcony ogólnym rozważaniom o egzekutywie. Porusza on zagadnienia genezy powstania władzy wykonawczej i niezwykle ważnej dla niej, jednej z najstarszych zasad państwa nowoczesnego, czyli podziału władzy, a także stanowi omówienie i ukazanie cech konstytutywnych najpopularniejszych obecnie systemów egzekutywy na świecie. Każdy z trzech następnych rozdziałów poświęcony odpowiednio Małej Konstytucji z 1919 r, Konstytucji marcowej z 1921 r. wraz z Nowelą sierpniową z 1926 r. oraz Konstytucji kwietniowej z 1935 r. został poprzedzony tzw. rysem historycznym, czyli opowieścią o wprowadzaniu konkretnej konstytucji. Analiza funkcji prezydenta skupia się na wybranych zagadnieniach, które są zgrupowane w dziewięciu blokach tematycznych. Blok I opisuje historię oraz dyskurs polityczny przy wprowadzaniu konstytucji; blok II poświęcony jest analizie systemu wyboru głowy państwa; blok III to analiza potencjalnej odpowiedzialności prezydenta; blok IV traktuje o kontrasygnacie w działaniach prezydenta; blok V przedstawia kompetencje prawotwórcze prezydenta; blok VI i VII określa odpowiednio wybrane aspekty relacji prezydenta z władzą ustawodawczą oraz z rządem; blok VIII opisuje nadzwyczajne uprawnienia prezydenta w anormalnych sytuacjach; natomiast ostatni blok IX jest podsumowaniem pracy i próbą określenia pozycji ustrojowej prezydenta. Cała praca ma charakter interdyscyplinarny, gdyż mamy tu do czynienia z analizą prawno-politologiczną wzbogaconą opowieścią historyczną. W pracy zostały wykorzystane nie tylko bieżące opracowania i artykuły, lecz sięgnięto także do dzieł z czasów II Rzeczypospolitej oraz codziennych gazet wydawanych w tamtym okresie.

This thesis discusses the President of the Second Polish Republic. However, the first chapter, preceding the analysis of specific solutions of Polish interwar constitutions, was devoted to general considerations on the executive power. It raises the issue of the origin of executive power and an extremely important for it, one of the oldest principles of the modern state, i.e., division of power. It also discusses and shows the constitutive features of today's most popular executive power systems. The following three chapters devoted respectively to the Small Constitution of 1919, the March Constitution of 1921, the August Amendment of 1926, and the April Constitution of 1935 were preceded by the historical background, i.e., the account of introducing a specific constitution. The analysis of the president's functions focuses on selected issues grouped in nine thematic sections. Section 1 describes the history and political discourse during the introduction of the constitution; Section 2 is devoted to the analysis of the system of selecting the head of state; Section 3 is an analysis of the potential responsibility of the president; Section 4 addresses the countersignature in the actions of the president; Section 5 presents the legislative competencies of the president; Sections 6 and 7 specify respectively selected aspects of the president's relationship with the legislative authority and with the government; Section 8 describes the extraordinary powers of the president in abnormal situations, while the last Section 9 is a summary of the work and an attempt to determine the president's status in the political system. The thesis is interdisciplinary as it deals with a legal and political analysis enriched with a historical account. The thesis uses current studies and articles, and works from the times of the Second Polish Republic and daily newspapers published at that time.