Save from oblivion - a necessity of digital reconstruction of films (by example of Polish silent cinema)

Niniejsza praca traktuje o rekonstrukcji cyfrowej filmów i jej potrzebie. Wychodząc od teoretycznych zagadnień, przedstawiona została myśl filmowa pierwszych teoretyków kina, zachwycających się w swych rozważaniach nad rejestrującymi możliwościami kinematografu. Na pierwszy plan wysuwa się Bolesław Matuszewski, który już pod koniec XIX wieku pisał o potrzebie archiwizacji i odpowiedniego składowania filmów – zarówno dokumentalnych jak i fabularnych - będących świadectwem swoich czasów. Archiwizacji poświęcony jest drugi rozdział pracy, gdzie przybliżona została historia archiwów w Polsce oraz archiwów filmowych na świecie, w tym także naszej rodzimej Filmoteki Narodowej, jako czołowej instytucji zajmującej się gromadzeniem i zabezpieczeniem zabytkowych (i nie tylko) dzieł filmowych. Rozdział ten przybliża również zagadnienie restauracji dzieł sztuki, wychodząc od teoretycznego ujęcia zgodnie z myślą Cesare Brandiego, przechodząc do renowacji obiektów audiowizualnych. Trzeci rozdział poświęcony jest procesowi rekonstrukcji cyfrowej polskich filmów, realizowanemu przez Filmotekę Narodową w ramach projektu Nitrofilm. Porusza on zagadnienia teoretyczno-etyczne jakimi kieruje się restaurator taśmy filmowej oraz techniczne ujęcie procesu rekonstrukcji – od restauracji nośnika, przez digitalizację po korekcję barwną. W ostatnim, czwartym rozdziale, możemy przeczytać o efektach końcowych projektu Nitrofilm, a więc o dwóch, w pełni zrekonstruowanych cyfrowo polskich niemych filmach – Roku 1863 Edwarda Puchalskiego z 1922 roku oraz Panu Tadeuszu Ryszarda Ordyńskiego z 1928 roku. Przybliżona została historia powstania i ówczesna recepcja tych dzieł filmowych oraz współczesne prace rekonstrukcyjne, których efekty można zobaczyć na załączonych kadrach filmu sprzed i po rekonstrukcji cyfrowej.

This master’s thesis deals with the digital reconstruction of films and its necessity. Starting from the theoretical issues presented through thoughts of the first film theorists, stunned in their deliberations by registrant potential of the cinematograph. At the forefront there is Boleslaw Matuszewski, who at the end of the nineteenth century, wrote about the need for proper storage and archiving films - both documentary and feature films - which are a testimony of their time. The second chapter is devoted to the archiving. It deals with the history of archives in Poland and film archives in the world, including our native National Film Archive, as the leading institution for the collecting and protecting of historic (and not only) films. This chapter also introduces the issue of restoration of works of art, starting from the theoretical approach according to the thoughts of Cesare Brandi, going to the restoration of audiovisual objects. The third chapter is devoted to the process of digital reconstruction of Polish films, realized by the National Film Archive of the project Nitrofilm. It moves on theoretical and ethical issues that guide the film restaurateur and the technical approach reconstruction process - from restoration of materials, the digitalization and the colour correction. In the fourth and final chapter, we read about the effects of the project's Nitrofilm, namely, two fully digitally reconstructed Polish silent films - Year 1863 by Edward Puchalski from 1922 and Pan Tadeusz by Ryszard Ordyński from 1928. There is presented the history of the origin and the then reception of these film and also contemporary reconstruction work, which effects can be seen in the attached stills from films before and after the digital reconstruction.