Zrównoważony ład korporacyjny - czy powinniśmy podważać status quo?

W pracy dokonano analizy inicjatywy Komisji Europejskiej dotyczącej zrównoważonego ładu korporacyjnego. Inicjatywa ta ma na celu rozwiązanie problemu krótkoterminowości na rynkach kapitałowych, która jest postrzegana jako przyczyna zmian klimatycznych, degradacji środowiska naturalnego, pogłębiania nierówności i łamania praw człowieka. Inicjatywa jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu oraz innych strategii, których celem jest wypełnienie zobowiązań Unii Europejskiej wynikających z Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz Porozumienia Paryskiego. Artykuł opiera się na ocenie wpływu regulacji przeprowadzonej przez Komisję Europejską, w której przedstawiono ogólną koncepcję nowej polityki, na opracowaniu firmy doradczej Earnst&Young przygotowanym na zlecenie Komisji oraz na przeglądzie literatury i prawodawstwa. Pierwszy rozdział pracy dotyka szerszego kontekstu koncepcji zrównoważonego rozwoju poprzez analizę jej historycznego rozwoju i miejsca w obecnym systemie gospodarczym. W artykule poruszono również teoretyczne podstawy zrównoważonego ładu korporacyjnego w prawie spółek, przedstawiając takie koncepcje, jak mit wartości akcjonariuszy, teoria interesariuszy korporacji oraz społeczna odpowiedzialność biznesu. Ponadto, w artykule przeanalizowano, w jaki sposób zrównoważony ład korporacyjny wpisuje się w ramy prawne UE dotyczące zrównoważonych finansów. Omówiono prawo pierwotne UE, dokumenty strategiczne oraz prawo wtórne. W kolejnym rozdziale zdefiniowano główny problem, z którym inicjatywa ma się zmierzyć, a mianowicie krótkoterminowość. Przedstawia również jej stan w UE, przyczyny i przewidywane konsekwencje. Wreszcie, w artykule oceniono propozycje konkretnych działań mających na celu rozwiązanie problemu krótkoterminowości, takich jak np. rozszerzenie definicji interesu spółki oraz rozszerzenie zakresu obowiązków zarządu spółki.

The paper analyses the European Commission’s initiative on sustainable corporate governance. The initiative aims at tackling the problem of short-termism on capital markets which is regarded as contributing to climate change, environmental degradation, increasing inequalities and human-rights violations. The initiative is a part of the European Green Deal and other strategies with an objective of the fulfillment of the European Union’s obligations following from the Sustainable Development Goals and the Paris Agreement. The paper is based on the European Commission’s impact assessment in which a broad idea of the new policy is given, on the Study by Earnst&Young consultancy prepared at the request of the Commission and the review of literature and legislation. First, the concept of sustainability is given the broader context by analyzing its historical development and its place in the current economic system. The paper also touches upon the theoretical foundation of sustainable corporate governance in company law by introducing ideas such as shareholder value myth, stakeholder theory of the corporation and Corporate Social Responsibility. Furthermore, the paper analyses how sustainable corporate governance fits into the EU legal framework on sustainable finance. It discusses the primary EU law, policy documents and secondary legislation. In the next chapter the paper defines the main problem the initiative aims to tackle, namely short-termism. It also presents its state of play in the EU, inquires into its roots and draws its consequences. Finally, the paper assesses proposals of concrete measures to tackle the problem of short-termism such as e.g. broadening definition of the interest of the company and extending directors duties.