Literary and puławski cultural program of Izabela Czartoryska

Praca traktuje o Izabeli Czartoryskiej, jej pozycji i znaczeniu w środowisku kulturalnym Puław. Najważniejszym elementem pracy jest przyjrzenie się dziełom księżnej w kontekście tworzonego przez nią środowiska literackiego, a także ich prekursorstwa w epoce. Ważny będzie wpływ ośrodka na jej życie, a w odwrotną stronę: wpływ życia, podróży, doświadczeń bohaterki pracy na Puławy. Początkiem rozważań uczyniłam Pałac Błękitny i Powązki, by przez awans Puław i kolejne etapy rozwoju, zatrzymać się na roku 1831. Na działalności literacką Czartoryskiej spoglądałam uwzględniając zawsze genezę utworu, gatunek oraz jego idee i związek z koncepcją Puław, Powązek czy też „błękitnych sobót” Marii Wirtemberskiej. Szczególnie istotne było dla mnie powiązanie utworów z kolejnymi etapami rozwoju ośrodka, a co za tym idzie z literackimi przemianami w twórczości księżnej. W ostatnim etapie pracy chciałabym zatrzymać się na obrazie bohaterki pracy w XVIII i XIX wiecznych pamiętnikach i wspomnieniach . Z racji rangi Puław i pozycji Izabeli Czartoryskiej uwagę poświęcają jej niemal wszyscy pamiętnikarze epoki. Pozwoliło to przyjrzeć się wpływowi Puław i całego środowiska literackiego z nimi związanego na kształt twórczości Izabeli Czartoryskiej, a także wpływowi jej doświadczeń, osobowości, pozycji na kształt badanego ośrodka kultury.

The work is about Izabela Czartoryska, her position and meaning in the cultured circle of Puławy. Examining work of princess in the context created by her literary circles as well as pioneering in the era are important components of the work. Center will be important influence on her life, and in the opposite direction: influence of life, travel, author experience of the work on Puławy. The beginning of deliberations I made the Pałac Błękitny (Blue Palace) and Powązki, in order of the Puławy promotion and next stages of development stop on 1831 year. On Czartoryska literary activities I looked taking into account the genesis of the work, kind, ideas and connection with the concept of Puławy, Powązki or Pałac Błękitny (Blue Palace) Maria Wuerttemberg. Peculiarly significant for me was work connection with next stages of the centre development and consequently with literary evolution in the princess works. In the last stage of work I'd like to mention about authors picture in the 18th and 19th century of diaries and memories. By virtue of the Puławy rank and Izabela Czartoryska position I devoted attention to almost all her memoirists of the era. It allowed to look at the influence of Puławy and the entire literary circles associated with them in shape of Izabela Czartoryska works as well as positions in the shape of examined community centre.