Cultural topics in the works of Ingmar Bergman’s films: The evening of jugglers, The seventh seal, The wild strawberries

Celem pracy jest nakreślenie tematów poruszanych w filmowej spuściźnie Ingmara Bergmana w oparciu o jego trzy charakterystyczne dzieła: Wieczór kuglarzy (1953), Siódma pieczęć (1957) i Tam, gdzie rosną poziomki (1957). Autor wytycza narzędzia, jakich używa Ingmar Bergman: formę filmu, a w niej element aktora. Za pomocą porównania wybranych filmów ze sobą i za pomocą analizy autor przedstawia język, jakim posługuje się reżyser, a więc charakterystyczne sposoby przekazywania treści, poetykę. Składają się nań: cisza i milczenie, film niemy, zbliżenia oraz lustra. W efekcie nakreślone zostają tematy, czyli takie problemy i wątki, nad którymi Bergman wyraźnie skupia swoją uwagę: autobiografia, twarz i maska, artysta i upokorzenie oraz Bóg, wiara, śmierć i miłość. Pomysły filmów Ingmar Bergman czerpie ze swojego życia. Jest to charakterystyczna cecha jego twórczości. Bohaterowie filmów często pełnią funkcję alter ego Ingmara. Reżyser pokazuje na ekranie własne życie, ale w najróżniejszych maskach i kostiumach. Film jest dla niego instrumentem analizy oraz rodzajem terapii. Przekształca doświadczenia dzieciństwa tak, by móc je poskromić. Obraz twarzy funkcjonuje w filmach Bergmana jak monolog. Wyraz twarzy aktora i jej usytuowanie może być przedłużeniem treści dialogu. Napięcie ekstremalnej sytuacji zostaje spotęgowane ujęciem twarzy w zbliżeniu. Naga twarz wyraża najintymniejsze, jest szczera, bez ochrony. Wtedy spada maska. Bergman porusza w swych filmach temat miejsca artysty w świecie. To, co dla artysty jest najwyższym cierpieniem, widz traktuje jako dobrą zabawę. Dla artysty nie ma granicy między sztuką i życiem. Nawet jego cierpienie jest zabawne, a życie naznaczone upokorzeniem. Reżyser również nigdy nie porzuca pytań o Boga, wiarę, śmierć czy miłość. Wciąż próbuje kształtować jedną i tę samą sytuację: dualizm człowieka i jego nędzną egzystencję. Tematy i wątki Bergmana są nieustannym poszukiwaniem i zadawaniem pytań. Reżyser udziela odpowiedzi, ale niejednoznacznie. Ponieważ istotą jest zadawanie pytań. Mimo to Bergman daje wskazówkę: tylko za sprawą ludzkiej miłości możliwe jest zmartwychwstanie; inni to piekło, ale również wybawienie, zbawienie; dialog z drugim człowiekiem jest nadzieją i tylko dobro zdolne jest ocalać. Oglądanie filmów Bergmana nie polega na rozwiązywaniu zagadki, bo rozwiązania nie ma. Polega na samym szukaniu.

Aim of this study is to outline the topics covered in the film legacy of Ingmar Bergman, based on his three distinctive works: The evening of jugglers (1953), The seventh seal (1957) and The Wild Strawberries (1957). The author outlines the tools that use Ingmar Bergman: form of film, and an element of the actor. Using the comparison of selected films with each other and with the analysis author shows language, which is used by the director: characteristic ways of providing content, poetics. It includes: silence of movie sound and silence of actors, silent film, zooming, and mirrors. As a result, themes are outlined: problems and topics, which Bergman clearly focuses his attention: an autobiography, face and mask, the artist and humiliation, and God, faith, death and love. Bergman's ideas draws from his life. This is a characteristic of his work. Characters of movies often serve as the alter ego of Ingmar. The director shows his own life, but in a variety of masks and costumes. The film is his instrument of analysis and type of treatment. He transforms the experience of childhood so that they can be tamed. Facial image functions in Bergman's films as a monologue. Actor's facial expression and its location can be an extension of the content of the dialogue. Tense mood of extreme situation is compounded by the face in close-up. Naked face is the most intimate, is sincere, without protection. Then the mask falls. Bergman shows in his films topic of the place of the artist in the world. The artists supreme pain is for the viewer a good time. For an artist there is no boundary between art and life. Even his suffering is funny, a life marked by humiliation. The director also never leaves questions about God, faith, death and love. He is still trying to shape one and the same situation: the duality of man and his miserable existence. Bergman's themes and topics are constantly searching and asking questions. The director shall respond, but ambiguously since the essence is to ask questions. Despite this, Bergman gives a clue: only by human love is possible resurrection; other people are hell, but also redemption, salvation; dialogue with other people is the hope and only good is capable to rescue. Watching films of Bergman is not about solving riddle, because there is no solution. It’s about searching.