Ne peius principle in reference to changes in the polish code of crimnal procedure of 1st July 2015 and 1st April 2016

W niniejszej pracy poruszona została problematyka reguł ne peius w obliczu zmian jakie wprowadziła nowelizacja polskiej procedury karnej, która weszła w życie 1 lipca 2015 r. Pomimo kolejnej reformy z 1 kwietnia 2016 r., zmiany jakie zostały wprowadzone w postępowaniu odwoławczym , a zwłaszcza zmiany dotyczące reguł ne peius, pozostawiono w formie znowelizowanej. Istotą zmiany było ograniczenie ilości kastatorynych orzeczeń sądów odwoławczych przez wzrost możliwości merytorycznego orzekania, co ma skutkować przyspieszeniem procesu karnego jako całości. W tym celu koniecznym okazało się ograniczenie zasad ne peius. Kluczowym w pracy było stwierdzenie zgodności z konstytucją zmiany polegającej na wykreśleniu §2 art. 454 k.p.k. W pracy dokonano rozważań, czy nowelizacja ta była zgodna z konstytucyjną zasadą dwuinstancyjności, zasadą prawa do sądu oraz innymi gwarancjami wynikającymi z Konstytucji RP. W tym celu dokonano analizy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego traktującego o zasadzie dwuinstancyjności. Następnie poprzez analizę instytucji reguł ne peius wskazane zostały konsekwencje wykreślenia §2 art. 454 k.p.k. Na podstawie orzecznictwa Sądu Najwyższego ukazany został bezwzględny charakter zasad zawartych w §1 i §2 art. 454 k.p.k. Bardzo ważnym dla ukazania gwarancyjnego charakteru reguł ne peius było także dokonania porównania ich z innymi zasadami polskiej procedury karnej takimi jak zakaz reformationis in peius, czy prawa do obrony. W celu rozważania dalszego sensu obecności zasad ne peius w polskiej procedurze karnej przywołano stanowisko doktryny oraz ich wpływ na cały proces karny.

In my work I rise the issues connected with principle of ne peius in reference to changes in the polish code of criminal procedure of 1st July 2015 and 1st April 2016. Despite the forthcoming reform of 1st April 2016, ław connected to the principle of ne peius, remain unchanged. The main point of changes was to decrease number of cassotory judgments to provide quicker process. According to this it was necessary to restrain the principle of ne peius. The most important point in this work was to check if all this changes are compatible with regulations in polish constitution and other regulations in polish code of criminal procedures. I based my work on mostly on well know doctrines connected to criminal procedure and their impact to this law.