Tożsamość i glokalizm wyrażana w europejskim fandomie piłkarskim

Tematem pracy magisterskiej jest analiza zachowań kulturowych czterech fanatycznych europejskich grup kibiców piłkarskich nazywających siebie ultrasami. Subkultura ultrasów jest stosunkowo młoda w piłkarskim fandomie. Charakteryzuje ją spektakularnie inscenizowana choreografia prezentowana podczas meczów piłkarskich. Te zachowania są potwierdzają gotowość członków fandomu do wspierania określonych afiliacji społeczno-politycznych w grupie fanatycznych kibiców. Ultrasi wzmacniają swoją tożsamość poprzez rytualne praktyki w ramach ograniczonej przestrzeni stadionu piłkarskiego, prezentują banery i śpiewają pieśni wypełnione symbolicznym znaczeniem, oraz są ukierunkowane na tworzenie mniejszych grup wśród społeczności ultrasów i odróżniają fanów piłkarskich od innych grup społecznych. Współczesna literatura zajmująca się tematyką ultrasów jest zajęta “glokalnym” wymiarem subkultury. Niektórzy spośród autorów uważają, że społeczność ultrasów tworzy ponadnarodowy ruch politycznego sprzeciwu, używając stadionów jako narzędzi do zakomunikowania swojego przekazu. Inni uważają, że termin ultrasów jako jednolitego ruchu nie istnieje, skłaniają się raczej do określenia różnych fanatycznych subkultur kibiców piłkarskich, rozróżniających się pomiędzy sobą poprzez poszczególne zachowania. Badanie posługuje się empiryczną analizą zachowań kulturowych w grupach ultrasów w AS Livorno (Włochy) Celtic FC (Szkocja), FC St. Pauli (Niemcy), and Athletic Bilbao (Hiszpania). Rezultaty przeprowadzonego badania wykazują, że zachowania ultrasów są wypadkową światowej i lokalnej symboliki, reprodukowanej podczas stadionowych rytuałów celem wzmocnienia tożsamości ultrasów. Tożsamość ta jest zakorzeniona w narodowym bądź lokalnym kontekście w którym ma miejsce. Ultrasi klubów poddanym temu badaniu używają podobnych praktyk i symboliki podczas meczów, ale również w synkretyczny sposób łączą odmienne lokalne praktyki celem wzmocnienia społeczno-politycznego wymiaru swojej identyfikacji zakorzenionej w partykularnym kontekście narodowym, lokalnym lub historycznym.

This thesis analyzes the cultural performances of four European fanatic football fan groups that call themselves ultras. The ultra subculture is a relatively new subculture within fanatic football fandom that is characterized by the staging of spectacular choreographies during the football game. These fandom performances have proven to be ready vehicles for reinforcing socio-political identifications among the fanatic football fans. The ultras reinforce their primary identification through ritualistic practices within the liminal space of the football stadium. They display banners and sing chants that are all infused with symbolic meaning and their performances are aimed at generating communitas among the ultras and at socially differentiating the fans from other forces and social groups. Recent literature on the ultras is preoccupied with the ‘glocal’ dimension of the subculture. Some authors argue that the ultras constitute a transnational political protest movement that use the stadium to communicate their messages, other authors have argued that there is in fact no such thing as ‘the ultra’, but rather various fanatic football fandom subcultures that appropriate certain practices from other fan groups. This research addresses this issue by empirically analyzing the cultural performances of the ultra groups at AS Livorno (Italy), Celtic FC (Scotland), FC St. Pauli (Germany), and Athletic Bilbao (Spain). The findings of this research show that the performances of the ultras are a bricolage of global and local symbols that together are ritualistically reproduced to reinforce the primary identification of the ultras. These primary identifications are rooted in the national or local context in which the performance is staged. The ultras in this research all use similar bodily practices and similar symbolisms in their performances, but these global symbols are syncretized with distinctly local practices in order to reinforce a socio-political identification that is rooted within a particular national or local historical context.