Strategie manipulacji językowej w polityce - na przykładzie debat prezydenckich w Stanach Zjednoczonych

Język stanowi niezwykle cenne narzędzie, które może być wykorzystywane zarówno w pozytywnych, jak i wrogich celach. Umożliwia on bowiem z jednej strony komunikację międzyludzką i wyrażanie naszych potrzeb, z drugiej zaś może stać się bronią oszustów i manipulatorów. Celem niniejszej pracy jest poszerzenie wiedzy na temat tego, jakie środki językowe są wykorzystywane do wywierania wpływu na adresata komunikatu werbalnego, często bez jego świadomości. Wykorzystując metodę analizy, przyjrzałam się dwóm debatom prezydenckim w Stanach Zjednoczonych w celu znalezienia przykładów zastosowania omówionych w pierwszym rozdziale technik. Następnie za pomocą metody ilościowej przedstawiłam na wykresach, które z nich są stosowane najczęściej, a które występują sporadycznie. Obliczenia te są w całości oparte na zebranych przeze mnie przykładach. Niemniej jednak wyniki pokazują, że politycy najczęściej wykorzystują strategie pozytywnej autoprezentacji i negatywnej prezentacji innych. Często stosowane są również środki językowe, takie jak porównania i powtórzenia. Każdy z powyższych środków, w zależności od kontekstu i intencji osoby, która ich używa, może być całkowicie nieszkodliwym środkiem stylistycznym bądź metodą manipulacji wobec odbiorcy komunikatu. Z tego względu, o ile obecność jakiegokolwiek środka językowego w wypowiedzi nie może jednoznacznie wskazywać na manipulację, o tyle świadomość tego, które ze środków językowych są często wykorzystywane do konstruowania przekazu manipulacyjnego, może przyczynić się do zwiększenia naszej odporności na nieuczciwe próby wywarcia na nas wpływu. Prowadzenie dalszych badań w tym zakresie jest niezwykle istotne, gdyż daje nam szansę na wykrycie potencjalnych prób manipulacji, a tym samym na obronę przed nimi.

Language is an immensely valuable tool that can be used for not only positive, but also malicious purposes. On the one hand, it enables the interpersonal communication and expressing our needs, on the other hand, it has the potential to be a weapon of manipulators or deceivers. The aim of this dissertation is to enhance our knowledge on the subject of which language methods are used to exert influence on the recipient of a verbal message, very often without the listener being aware of it. With the use of the method of analysis, I examined two presidential debates in The United States to find examples of the application of the techniques discussed in the first chapter. Subsequently, by means of a quantitative method, I presented in graphs which techniques are used most frequently and which appear occasionally. These calculations are entirely based on the examples I have gathered. Nevertheless, the results demonstrate that the politicians tend to make most use of the strategies of positive self-presentation and negative other-presentation. Linguistic devices such as comparison, repetition and parallelism are as well frequently used. Each of these means can, depending on the context and the intention of the person who uses them, be a completely harmless stylistic device or a method of manipulating the receiver of the message. For this reason, although the presence of any linguistic device in an utterance cannot unequivocally indicate manipulation, awareness of which linguistic devices are often used to construct a manipulative message can increase our resistance to insidious attempts to influence us. Further research in this field is crucial, as it gives us the chance to detect potential attempts of manipulation and hence to defend ourselves against them.