The concept of truth in writings of Isocrates on the example of his speech to Philip.

Celem niniejszej pracy jest ukazanie sposobu, w jaki ateński mówca i wychowawca Izokrates (436-338 przed Chr.) kształtuje swą działalność literacką i polityczną w odniesieniu do pojęcia prawdy. Jest on twórcą oryginalnej koncepcji prawdy, zgodnie z którą – w opozycji z jednej strony do sofistów, z drugiej zaś do Platona – zadaniem mówcy jest koncentrować się na przedmiotach ważnych i pożytecznych, lecz w oparciu o prawdopodobne domysły i przypuszczenia – bez dążenia do nieosiągalnej idei prawdy absolutnej i pewnej wiedzy. W tym duchu wychowuje on swych uczniów, przez co chce wywrzeć realny wpływ na politykę greckich poleis. Temu celowi służą także mowy, w których Izokrates zwraca się do zgromadzenia Hellenów (Panegiryk) oraz do władcy potężnej monarchii sąsiadującej z Grecją (Do Filipa). Przedstawia w nich swój plan naprawy aktualnej sytuacji społeczno-politycznej Grecji: pojednanie zwaśnionych poleis i wspólna wyprawa przeciw barbarzyńskiej Persji. W mowie ‘Do Filipa’ stara się autor stworzyć obraz władcy odpowiadającego aktualnym potrzebom Grecji: zręcznego polityka i niezrównanego dowódcy wojskowego. Przyjrzenie się użytym w mowie środkom retorycznej perswazji pozwala ocenić sposób, w jaki Izokrates opracowuje materiał historycznych wydarzeń dla praktycznego celu realizacji własnej koncepcji politycznej.

The aim of this work is to show the way in which the Athenian orator and educator, Isocrates (436-338 BC), forms his literary and political activity in regard to the concept of truth. He is the creator of an original concept of truth, according to which – in opposition to the Sophists on the one hand, and Plato on the other – the role of a speaker is to focus on important and useful subjects, but relying on probable conjectures and assumptions – without aiming at the unattainable idea of absolute truth and certain knowledge. In this spirit he educates his followers, by which he wants to exert a real influence on the politics of the Greek poleis. This goal is also served by the speeches in which Isocrates addresses the assembly of Hellenes (Panegyric) and the ruler of a powerful monarchy bordering Greece (To Philip). He presents in them his plan of fixing the current political and social situation of Greece: the reconciliation of feuding poleis and a common expedition against the barbarian Persia. In his speech “To Philip” the author tries to create an image of the ruler matching the current needs of Greece: a skilful politician and an outstanding army commander. An examination of the means of rhetorical persuasion enables an evaluation of the way in which Isocrates analyses the material of historical events for the practical purpose of realizing his own political conception.