Image of Vladimir Lenin and Vladimir Putin in popular culture

W niniejszej pracy licencjackiej pt. „Wizerunek Włodzimierza Lenina i Władimira Putina w kulturze popularnej” podjęto próbę analizy wizerunków dwóch rosyjskich przywódców, które są obecne w kulturze popularnej. Na potrzeby pracy terminy kultura popularna oraz kultura masowa są traktowane synonimicznie. Opierając się na analizie źródeł, tj. wytworów kultury popularnej takich jak: obrazy, rzeźba, demotywatory, anegdoty, piosenki, karykatury, prześmiewcze obrazki, komiksy, gadżety z wizerunkiem Lenina i Putina czy programy telewizyjne, wykorzystano metodę kulturową. Analiza dostępnych źródeł została poparta komentarzem naukowym i publicystycznym bazując na literaturze przedmiotu, której tematyka była poświęcona badanym zagadnieniom. Jako pole do analizy wybrano kulturę popularną, ponieważ jest ona wszechobecnym zjawiskiem we współczesnych czasach, które oddziałuje na szerokie rzesze ludzi. Praktycznie każdy człowiek styka się na co dzień w swoim życiu z różnymi przejawami kultury popularnej, a tym samym w niej uczestniczy. Kultura popularna stanowi interesujący materiał do badań, ponieważ jest zjawiskiem uniwersalnym, które jest w stanie przemówić do każdej klasy czy grupy społecznej bez względu na wyznanie czy narodowość. W pracy uwagę przeniesiono na kulturowe przedstawienia dwóch rosyjskich przywódców – Włodzimierza Lenina oraz Władimira Putina. Wybór padł na te dwie postaci z kilku powodów. Włodzimierz Lenin i okres jego władzy rozpoczynał ważny rozdział w historii Rosji i określał jej miejsce w świecie na resztę XX wieku. Władimir Putin natomiast otwiera XXI wiek w postsowieckiej Rosji. Za jego prezydentury kraj odzyskał stabilność gospodarczo-społeczną, a także zaczął się na nowo proces określania miejsca Federacji Rosyjskiej na arenie międzynarodowej. Do obu liderów stosunek społeczeństwa był (jest) podobny. Lenin po swojej śmierci był otaczany powszechną czcią i szacunkiem, nikt nie próbował podważać jego autorytetu, a jeśli już to uważano takie zachowanie za targnięcie się na największą świętość Związku Radzieckiego. Jak pokazał czas, po upadku ZSRR stosunek do wodza rewolucji zmienił się. Obecnie jego postać i dokonania zostały strywializowane. Osoba Lenina jako relikt komunistycznej przeszłości w aktualnych czasach jest bardzo często parodiowana i traktowana ironicznie w kulturze popularnej. Władimir Putin, natomiast, od początku swojej politycznej kariery jest otaczany szacunkiem, niejednokrotnie ubóstwiany i porównywany do „dobrego cara”. Nieczęsto zaś można spotkać się z prawdziwie prześmiewczym wizerunkiem obecnego prezydenta Rosji. Czas pokaże czy sytuacja ta odmieni się w przyszłości tak jak to miało miejsce z postacią Włodzimierza Iljicza, która została odarta z blasku chwały po upadku ZSRR. W niniejszej rozprawie staramy się uzyskać odpowiedź na pytanie, czy wizerunki Lenina i Putina w popkulturze są podobne czy też zupełnie różnią się od siebie? Refleksji został poddany także fakt uznania i szacunku jakim cieszą się (cieszyli) wspomniani przywódcy w oczach Rosjan. Interesowało nas także, w jakim celu kreowane są konkretne wizerunki obu postaci i czy były (są) to odgórnie zorganizowane akcje za przyzwoleniem ich głównych bohaterów.

The paper contains three chapters. Main paper’s purpose is a description and analysis Vladimir Lenin’s and Vladimir Putin’s images, which exist in popular culture. The first chapter focuses on the genesis and beginnings of popular culture and mass society. The phenomenon of popular culture is associated with the lower social classes as opposed to the "official culture" of the upper social classes. Popular culture is seen as a commercial culture, which is mass-produced for mass consumption. The second chapter describes the image of Vladimir Lenin in popular culture. Lenin was the leader, who formed the Soviet Union policy in the first years after the October Revolution. During the existence of the Soviet Union,the leader of the October Revolution was respected by Soviet society. After Lenin's death, he was created by The Communist Party of the Soviet Union as a new communist god for Soviet people.This situation changed after the collapse of Soviet Union in 1991. Presently in Russia, Lenin is a hero of Internet funny demotivators and his person is treated in ironic way. The third chapter focuses on person of Russian president Vladimir Putin and his image in popular culture. He is created as a strong leader in popular culture.