Occupational stress and burnout among healthcare workers

Wprowadzenie. W XXI wieku, stres organizacyjny i wypalenie zawodowe, to zjawiska uznawane za największe zagrożenia środowiska zawodowego. Z wielu badań, przeprowadzonych w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat wynika, iż grupą najbardziej narażoną na działanie stresorów i pojawienie się wypalenia zawodowego są pracownicy służby zdrowia, w głównej mierze ze względu na psychospołeczny charakter wykonywanej pracy. Cel pracy. Na podstawie przeglądu literatury dotyczącej stresu i wypalenia zawodowego, podjęto próbę zidentyfikowania poziomu stresu i wypalenia wśród lekarzy i pielęgniarek pracujących w jednym z krakowskich szpitali oraz wzajemną współzależność między tymi zjawiskami. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w maju 2015 roku, na grupie 30 pracowników jednego z krakowskich szpitali, bez uwzględnienia obranej przez nich specjalizacji. Do realizacji badań wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, posługując się techniką ankiety z wykorzystaniem Kwestionariusza MBI autorstwa Ch. Maslach oraz Kwestioniusza Obszarów Życia Zawodowego Ch. Maslach i M.P. Leitera. Wyniki. Badania wykazały umiarkowany poziom stresu wśród pracowników. Wystąpienie syndromu wyczerpania emocjonalnego i depersonalizacji przy ponadprzeciętnym poziomie poczucia dokonań osobistych wyklucza istnienie zjawiska wypalenia zawodowego w badanej grupie. Dodatkowo nie wykazano korelacji pomiędzy poziomem stresu i wypalenia zawodowego. Wnioski. Stres organizacyjny wśród pracowników służby zdrowia występuje z mniejszym nasileniu niż sugerowałaby to literatura przedmiotu. Wyniki dotyczące wypalenia zawodowego wśród lekarzy i pielęgniarek wykazały, iż wśród pracowników zdiagnozować można syndrom wyczerpania emocjonalnego i depersonalizacji, których rozwój hamowany przez wysokie poczucie dokonań osobistych, zapobiega występowaniu wypalenia zawodowego w jego pełnym wymiarze. Stres organizacyjny nie wpływa na poziom wypalenia zawodowego.

Introduction. Occupational stress and burnout are considered to be the greatest threats to the work environment in the 21st century. In the last fifty years researchers concluded that the group most exposed to risk of burnout and stressful factors are healthcare workers, chiefly because of the psychosocial character of their work. Aim of the paper. Based on selected literature on stress and burnout a research was conducted to identify stress and burnout levels as well as the connection between them among the doctors and nurses of a hospital in Cracow. Materials and methods. The research was conducted in may 2015 in one of Cracow’s hospitals among 30 employees regardless of their specialization. The method of this research was a diagnostic survey and the tools were MBI questionnaire by Ch. Maslach and the Areas of Worklife Survey by Ch. Maslach and M.P. Leiter. Results. The research proved moderate levels of stress among the participants of the survey. The emotional exhaustion syndrome and depersonalization together with above-average levels of the sense of personal achievement eliminate the possibility of occupational stress and burnout in the research group. In addition no correlation was found between stress levels and burnout. Conclusions. Occupational stress among healthcare workers occurs less frequently than the selected literature suggests. However, the conducted research allowed to diagnose the emotional exhaustion syndrome and depersonalization among the participants. Their development, which is slowed down by high levels of the sense of personal achievement, prevents serious burnout. Occupational stress does not affect burnout levels.