The Category of Masculinity. The Male Characters in the Works of Polish and Slovak Women Writers of the Interwar Period

The thesis deals with the category of masculinity depicted in works of Polish and Slovak women writers of interwar period. It presents on selected examples how male figures are constructed in reference to female characters. Moreover, the rules of coexistence between the both sexes are highlited. The work is divided into two parts, the first dedicated to Polish authors and the second flashed on Slovak writers. Each part is also divided into two chapters, which analyse selected works taking into account the problem masculinity. The beginning introducts the term of masculinity and the qualities, which mark being a male. It refers to typical characteristics (physical and mental strength, energy, authority, courage, wisdom), it discusses the understanding of the term, and how it has changed throughout the ages. The influence of community and the impact of social behaviors and social structure (cultural and economic conditions) on male roles (for example a husband, a breadwinner, a partner) are pointed out. The introduction explains how men try to express their masculinity and describes the consequences of those manners. It focuses on culturological and sociological concepts which refer to the existence of masculinity in the society. It is presented how the issue of masculinity works in comparison to femininity and it is emphasized why they two can’t be dealt with separately. The importance of distinguishing from the other, negative effects of lack of self-acceptance, following stereotypical attitudes and desire to be like a perfect image of a male is stressed.The first chapter of the first part is dedicated to the book Sabina's Whole Life by Helena Boguszewska. It presents different roles, which male characters play in the life of the main heroine. Their complicated relationships, in which traditional male and female roles undergo a transformation are described. The chapter shows how the heroine construes the masculinity and what she searches for. The second chapter is devoted to the novel Girls from Nowolipki. It shows a variety of male attitudes towards women, the influence, which they have on the women’s life, their self-consciousness, self-esteem and their significant influence on the women’s future. The chapter also demonstrates how men use their privileged positions and why it is so difficult to create a partner relationship in which nobody has an advantage over the other person. The first chapter of the second part analyses stories by Hana Gregorová: Episode, From the Village to the City, On the Cart. The analysis raises the problem of changes in men’s identity and their positions in connection with changing surroundings. The focus is put on roles, which men play in the village and in the city. The work explains how the place of living modifies men’s identity. It is pointed out that the most important for creating men’s role is work and maintaining one’s own family. In the second chapter of this part the short story Three Chestnut Horses is discussed. The thesis also explains the issue of masculinity understood as violence and physical strength. It presents the attitudes of two main, but extremely different characters, as two various types of men and shows what is the role of the woman between them.

Praca jest omówieniem zagadnienia męskości funkcjonującego w twórczości polskich i słowackich pisarek dwudziestolecia międzywojennego. Na wybranych przykładach zaprezentowane zostały sposoby konstrukcji postaci męskich w odniesieniu do postaci kobiecych oraz pokazane zasady współistnienia kobiet i mężczyzn w różnego rodzaju związkach, które ze sobą tworzą. Praca podzielona została na dwie główne części. Pierwsza z nich poświęcona została autorkom polskim, druga natomiast omawia utwory pisarek słowackich. Każda z części składa się z dwóch rozdziałów analizujących utwory kolejnych autorek ze szczególnym uwzględnieniem problematyki męskości. Wprowadzenie prezentuje pojęcie męskości oraz właściwości uważane za męskie i potocznie warunkujące bycie mężczyzną. Przedstawione zostają tu stereotypowe cechy charakterystyczne dla mężczyzn oraz omawiane jest ich rozumienie. W tej części pracy ukazane są także przemiany pojęcia męskości w historii oraz wpływy, jakie społeczeństwo wywarło na jego ostateczne wyobrażenie. Zaznaczone zostało oddziaływanie społecznych zachowań i struktur (kulturalnych i ekonomicznych) na kształt typowych ról męskich. Przedmiotem zainteresowania jest też kwestia eksponowania przez mężczyzn cech, które według nich świadczą o ich męskości oraz konsekwencje takiego sposobu postępowania. Uwaga skupia się na wybranych kulturologicznych i socjologicznych koncepcjach, które zajmują się funkcjonowaniem męskości w społeczeństwie, pokazują, jak wyglądają wzajemnie relacje pomiędzy pojęciami męskości i kobiecości oraz tłumaczą, dlaczego nie mogą być one omawiane w izolacji. Akcent pada tu na istotne znaczenie odróżniania się od innych oraz negatywne konsekwencje nie akceptowania własnej natury, powielania stereotypowych zachowań i pragnienia utożsamienia z idealnym wyobrażeniem propagowanym przez większość społeczeństwa.Pierwszy rozdział współtworzący część pierwszą poświęcony został książce Heleny Boguszewskiej pt. Całe życie Sabiny. Przeprowadzona w nim analiza prezentuje różne role, jakie bohaterowie męscy odgrywają w życiu i wspomnieniach głównej bohaterki. Opisuje także skomplikowane relacje, w których tradycyjne role męskie i kobiece ulegają pewnym przekształceniom, a także pokazuje, w jaki sposób główna bohaterka konstruuje wyobrażenie o męskości swoich partnerów i czego w nich szuka. Przedmiotem rozdziału drugiego jest powieść Poli Gojawiczyńskiej Dziewczęta z Nowolipek. Rozpatrywane są tu różne warianty postaw męskich wobec kobiet, ukazany zostaje wpływ, jaki mają one na życie kobiet, ich samoświadomość oraz poczucie własnej kobiecości. Analiza utworu akcentuje, jak znaczącą rolę pełną mężczyźni w kształtowaniu przyszłego życia kobiet, jak wykorzystują oni swoją uprzywilejowaną pozycję oraz dlaczego tak trudne jest utrzymanie między kobietą a mężczyzną relacji o charakterze partnerskim.Pierwszy rozdział należący do części drugiej stanowi omówienie opowiadań Epizoda, Z dediny do mesta oraz Na koci, których autorką jest słowacka pisarka, Hana Gregorová. Analiza utworów obrazuje przeobrażenia męskiej tożsamości oraz zmiany pozycji zajmowanych przez mężczyznę, jakie wiążą się ze zmianą środowiska jego codziennego życia. Uwaga skupia się tu na rolach, które mężczyźni pełnią na prowincji oraz w mieście, prezentując występujące różnice, a także tłumacząc, jak wraz ze zmianą miejsca zamieszkania zmienia się status bohaterów męskich. Podkreślone zostaje istotne znaczenie, jakie dla stwarzania i podtrzymywania męskich ról, ma kategoria pracy i zdolności utrzymania rodziny. W drugim rozdziale części drugiej przedstawiona zostaje nowela Margity Figuli Trzy kasztanki. Głównym przedmiotem zainteresowania jest tu zagadnienie męskości rozumianej przede wszystkim jako pochodna siły fizycznej, przewagi nad innymi oraz stosowania przemocy. Interpretacja dwóch ekstremalnie różnych typów męskich pokazuje różnice w postrzeganiu i konstruowaniu męskości oraz przedstawia rolę postaci kobiecej w dookreśleniu bohaterów.