Podziemny świat czy jego władca? : kilka uwag o koncepcji Szeolu w hebrajskiej Biblii

Streszcz. pol.

W piśmiennictwie dotyczącym eschatologii Biblii hebrajskiej przyjęło się założenie, iż sze’ol oznacza podziemną krainę zamieszkiwaną przez zmarłych. Tymczasem większość przypadków zastosowania tego słowa pozwala na jego dwojaką interpretację: jako zaświatów bądź jako bóstwa śmierci. Na rzecz tej drugiej przemawiają dodatkowo fragmenty opisujące Szeol w kategoriach żarłocznego demona. Niniejsze studium ma zatem trzy podstawowe cele: (1) rekonstrukcję znaczenia słowa sze’ol za pomocą metody statystyki językowej; (2) analizę dwóch podstawowych kompleksów znaczeniowych zastosowanych w opisach Szeol - topomorficznego i antropomorficznego; (3) prezentację dodatkowych argumentów na rzecz antropomorficznej interpretacji Szeol.

The literature on the eschatology of the Hebrew Bible has adopted the assumption that she’ol means the underground realm inhabited by the dead. However, in most cases the word allows for dual interpretation: the underworld or the death deity. In favor of the latter speak the passages describing Sheol in terms of a voracious demon. This study therefore has three main objectives: (1) the reconstruction of the meaning of the word she’ol by means of the statistic linguistics; (2) the analysis of two major semantic complexes utilized in the descriptions of Sheol - the topomorphic and the anthropomorphic one; (3) the presentation of additional arguments in favor of the anthropomorphic interpretation of Sheol.