Rhetoric elocutio, selected problems of theory of communication and the issue of clarity and appropriateness of legal language

Autorka podpisana na pub. Beata Drabik-Frączek. Recenzowane materiały z konferencji "Powinowactwa retoryki", dn. 6-8 czerwca 2016 r., Poznań

Celem artykułu jest przedstawienie powinowactw retoryki i koncepcji oraz modeli wypracowanych na gruncie współczesnych badań nad komunikacją, zaś pretekst do tych rozważań stanowi kwestia zrozumiałości języka prawniczego dla odbiorcy niespecjalisty. Przyjmując w spojrzeniu na język prawniczy perspektywę retorycznego elocutio Autorka skupia się przede wszystkim na dwóch wymienianych w klasycznej retoryce "zaletach wysłowienia": stosowności i jasności, a przede wszystkim wskazuje, jaką rolę w uświadamianiu prawnikom znaczenia owych zalet mogą mieć koncepcje i modele powstałe w ramach komunikologii: m.in konstytutywne ujęcie komunikacji czy model dwutorowości przekazu perswazyjnego (model ELM) Petty’ego i Cacioppo.

The article tries to present the affinities between rhetoric and concepts (or models) developed on the grounds of modern communication research. The issue of comprehensibility of legal language for a layman is the pretext for these deliberations. By looking at legal language from the perspective of rhetoric elocutio the Author focuses mainly on two "virtues of expression" listed in classic rhetoric: appropriateness and clarity, but mainly she shows what meaning in bringing those virtues to lawyers attention can models and conceptions created within the limits of communicology have: for example constitutive model of communication or elaboration likelihood model of persuasion (ELM model) by Petty and Cacioppo.