Political views, ideological symbols or issues - what detetermines the outcome of the voting?

Zwiększający się wpływ marketingu politycznego i skuteczność populistycznych haseł wyborczych rodzi wątpliwości co do zdolności przeciętnego wyborcy do oddania racjonalnego głosu. Aby sprawdzić wpływ racjonalnych i pozaracjonalnych czynników na decyzje wyborcze, porównano zgodność deklarowanych poglądów na wymiarach lewica-prawica i liberalizm-konserwatyzm z decyzjami wyborczymi oraz wpływ etykiet ideologicznych na samoidentyfikację na tych wymiarach.Badanych podzielono na 3 grupy, każda przeczytała poglądy jednego polityka (odpowiednio mówiącego ogólnie, lewicowego i prawicowego). Zbadano wpływ zbieżności poglądów i wieloznaczności wypowiedzi na szansę zagłosowania i ocenę ogólną polityka. Przeanalizowano związek rodzaju głosowania (łatwego i trudnego, odnoszącego się odpowiednio do kwestii symbolicznych i technicznych oraz bezproblemowego, odnoszącego się do kwestii poza programowych), z obyciem (wykształceniem i wiedzą polityczną) wyborcy.Hipoteza dotycząca wpływu obycia na rodzaj głosowania nie znalazła potwierdzenia. Kobiety częściej kierowały się głosowaniem łatwego problemu. Wieloznaczność wypowiedzi wpływała istotnie na szansę zagłosowania; na ocenę ogólną nie wpływała istotnie. Tylko wymiary związane z etykietami prawica-lewica i liberalizm-konserwatyzm korelowały ze sobą, pomagając przewidzieć szansę zagłosowania. Wyborcy Prawa i Sprawiedliwości różnili się istotnie od wyborców PO i Nowoczesnej na wszystkich wymiarach poglądów; pomiędzy wyborcami PO a Nowoczesnej nie zaobserwowano różnic. Dalsze rozważania wymagają reprezentatywnej próby oraz konkretnych łatwych i trudnych problemów obecnych w kampanii.

The increasing popularity of political marketing brings up the question of its influence on voting, a crucial democratic process. To examine voters’ vulnerability to populistic slogans and influence of rational factors on voting decisions, political views (expressed on left-right, liberal-conservative scales) compatibility was checked, as well as influence of ideological symbols on auto-identification at those scales. Association between voting and voters’ sophistication was tested. Influence of ambiguity on general assessment and chance of voting was also examined. All scales but economic interventionism- liberalism were correlated, showing a strong influence of ideological symbols. Hypothesis regarding relation between voters’ sophistication and type of voting was not confirmed. Ambiguity increased chance of voting in comparison with both politicians, but did not increase his/her assessment . Further investigations require specific easy and hard issues to be present during political campaign. Research should also be conducted by including real politicians.