"Małżeństwo dla wszystkich" - analiza dyskursu o prawie do zawierania małżeństw przez pary tej samej płci w Niemczech.

"Marriage for all" - a discourse analysis of the right to marriage for same-sex couples in Germany.

W czerwcu 2017 roku Niemiecki Bundestag uchwalił ustawę o legalizacji małżeństw jednopłciowych. Niemiecki parlament zdecydował tym samym, że osoby tej samej płci będą mogły zawierać związki małżeńskie, a także adoptować dzieci tak, jak pary heteroseksualne. Był to historyczny krok w trwającej od dziesięcioleci walce o równe prawa dla osób LGBT, a termin „małżeństwo dla wszystkich” stał się w Niemczech faktem. Osoby homoseksualne żyjące w Niemczech są więc obecnie chronione przez prawo, a zatem teoretycznie nie są już narażone na wykluczenie społeczne i nie wymagają specjalnego traktowania ze względu na swoją orientację seksualną. Nasuwa się jednak pytanie, jaka jest faktyczna sytuacja społeczna par homoseksualnych w Niemczech. Pojawiające się w przestrzeni publicznej dyskusje pokazują, że małżeństwa jednopłciowe są niestety wciąż narażone na dyskryminację. Wielu konserwatywnych polityków i przedstawicieli różnych środowisk religijnych odrzuca ten rodzaj związków małżeńskich. Zdarza się, że osoby o prawicowych poglądach sprzeciwiają się jakimkolwiek prawnym zezwoleniom dla homoseksualistów oraz głośno wyrażają swój protest przeciwko adopcji dzieci przez pary jednopłciowe. Również tak zwane „tęczowe rodziny” są istotnym tematem dyskusji w niemieckich mediach, zwłaszcza kiedy chodzi o zakres ich praw w porównaniu z rodzinami modelu tradycyjnego.Celem mojej pracy licencjackiej jest zbadanie zjawiska małżeństw homoseksualnych w Niemczech i jego postrzegania w społeczeństwie niemieckim. W tym celu przeprowadziłam analizę dyskursywną tego fenomenu w różnych obszarach życia społecznego osób homoseksualnych z uwzględnieniem ich praw. Niniejsza praca licencjacka składa się z trzech części. Część pierwsza przedstawia omawiane zagadnienia, prezentuje historyczny zarys walki o prawa osób homoseksualnych (od 1872 roku aż po czasy współczesne), zawiera analizę nastawienia społeczeństwa niemieckiego do osób homoseksualnych oraz porusza temat „tęczowych rodzin”. Cześć druga poświęcona jest rozważaniom teoretycznym i metodologicznym. Podstawą teoretyczną niniejszej pracy jest naukowa koncepcja antropologii kulturowej. Praca oparta jest na metodzie badawczej krytycznej analizy dyskursu, która pozwala na dogłębne zapoznanie się z prezentowanym tematem.Część trzecia, empiryczna, opiera się na licznych źródłach audiowizualnych. Materiały badawcze obejmują filmy dokumentalne, reportaże niemieckich stacji telewizyjnych, a także wpisy na blogach prowadzonych przez opiniotwórczych blogerów. Innym bogatym źródłem materiałów dla korpusu badawczego są programy typu talk show. Wybór tematu niniejszej pracy licencjackiej był podyktowany chęcią poznania poziomu tolerancji w społeczeństwie niemieckim. Wychodzę z założenia, że stosunek obywateli do mniejszości seksualnych (a także mniejszości narodowych, religijnych i innych) świadczy o aktualnym stanie rozwoju społecznego całej populacji, jak i kraju jako całości. Analizując postawy i zachowania wobec osób LGBT, można łatwo stwierdzić, czy społeczeństwo niemieckie ceni wszystkich swoich obywateli na równi, czy składa takie deklaracje tylko na papierze.

In June 2017, the Bundestag decided to legalise same-sex marriage . The German parliament decided that same-sex couples would be able to marry and also be able to adopt children just like heterosexual couples. This was a historic step in the decades-long fight for equal rights for LGBT people, and the term "marriage for all" became a reality in Germany. Homosexuals living in Germany are thus now protected by law, so in theory they are no longer at risk of social exclusion and do not require special treatment because of their sexual orientation. But what is the actual social situation of homosexual couples in Germany? Discussions in the public arena show that same-sex couples are unfortunately still at risk of discrimination. Many conservative politicians and representatives of various religious circles reject this type of marriage. Sometimes people with right-wing views oppose any legal permission for homosexuals and loudly express their protest against the adoption of children by same-sex couples. The "rainbow families" themselves are also an important topic of discussion in the German media, especially when it comes to the extent of their rights compared to families of the traditional model. The aim of my bachelor thesis is to analyse the phenomenon of homosexual marriage in Germany and the attitude of German society towards it. For this purpose, an analysis of different areas of the social life of homosexuals is carried out and their rights are taken into account. This bachelor thesis consists of three parts. The first part introduces the issues at hand, provides a historical overview of the struggle for homosexual rights (from 1872 to the present), analyses German society's attitudes towards homosexuals and addresses the topic of "rainbow families". The second part describes the theory and methodology. The theoretical basis of this paper is the scientific concept of cultural anthropology. The work is based on the research method of critical discourse analysis, which allows for an in-depth study of the presented topic. The third part, empirical, is based on numerous audiovisual sources. The research materials include documentaries, reports by German television stations, and blog entries by opinionated bloggers. Another rich source of information is talk shows. The choice of topic for this thesis was dictated by my desire to learn about the level of tolerance in German society. I assume that the attitude of citizens towards sexual minorities (as well as national, religious, and other minorities) indicates the current state of social development of the entire population, as well as the country as a whole. By analysing attitudes and behaviour towards LGBT people, it is easy to determine whether German society values all of its citizens equally or whether it makes such declarations only on paper.

Im Juni 2017 beschloss der Deutsche Bundestag die Eheöffnung für homosexuelle Paare. Das war ein großer Fortschritt im jahrzehntelangen Kampf um gleiche Rechte für Menschen, die sich gleichgeschlechtlich lieben. Heutzutage leben homosexuelle Menschen in Deutschland nicht mehr als ausgegrenzte gesellschaftliche Gruppe und benötigen aufgrund ihrer sensuellen Orientierung keine besondere Berücksichtigung. Der Weg zu dieser Gleichwertigkeit war steinig und anspruchsvoll. Allerdings sind auch in der gegenwärtigen Gesellschaft noch immer einige schwule und lesbische Paare wegen Benachteiligung belastet. Außerdem gibt es viele Kritiker, die diese Art von Beziehungen ablehnen und sich gegen jede Art von gesetzlicher Erlaubnis für Homosexuelle und Kinderadoption für solche Paare einsetzen. Regenbogenfamilien sind auch in den deutschen Medien ein wichtiges Diskussionsthema, vor allem wenn es um die Unterschiede und Rechte dieser Menschen im Vergleich zu "traditionellen" Paaren geht. Das Ziel meiner Bachelorarbeit ist es herauszufinden, welchen Platz homosexuelle Menschen in der deutschen Gesellschaft einnehmen und wie die verschiedenen Gruppen ihnen gegenüber eingestellt sind. Dabei werden verschiedene Bereiche des Gesellschaftslebens von Homosexuellen untersucht sowie ihre gesetzlichen Rechte in Betracht gezogen. Im ersten Abschnitt wird der Untersuchungsgegenstand vorgestellt. Zunächst wird die historische Entwicklung der Rechte von Homosexuellen bis zum gegenwärtigen Zeitpunkt beleuchtet. Dies ermöglicht eine umfassende Analyse der Situation aus verschiedenen Blickwinkeln zu vermitteln. Danach wird die Einstellung der modernen Gesellschaft gegenüber Homosexuellen unter die Lupe genommen. Schließlich wird das Thema Regenbogenfamilien und Kinder in homosexuellen Familien behandelt. Im nächsten Kapitel werden die Theorie und Methodik beschrieben. Als theoretische Grundlage für die vorliegende Arbeit dient das wissenschaftliche Konzept der Kulturanthropologie. Die Bachelorarbeit basiert auf der Forschungsmethode der kritischen Diskursanalyse, die eine tiefgehende Auseinandersetzung mit dem Thema ermöglicht. Beide Instrumente helfen dabei, das Thema aus verschiedenen Perspektiven zu betrachten und tragen zum besseren Verständnis der Prozesse in der deutschen Gesellschaft bei. Im empirischen Teil meiner Bachelorarbeit stütze ich mich auf eine Reihe von audiovisuellen Quellen. Die Forschungsmaterialien bestehen aus Dokumentarberichten, Reportagen der deutschen Fernsehsender und auch Blogbeiträge. Eine weitere umfangreiche Quelle, die genutzt wurde und die optimal zum methodischen Vorgehen passt, sind Talkshows. Ich habe dieses Thema gewählt, weil ich den Grad der Toleranz in der deutschen Gesellschaft untersuchen wollte. Meiner Meinung nach zeigt die Haltung gegenüber Minderheiten den aktuellen Stand des gesellschaftlichen Fortschritts der gesamten Bevölkerung und des Landes im Allgemeinen. Anhand des Verhaltens gegenüber Minderheiten wie LGBT-Menschen lässt sich leicht erkennen, ob diese Gesellschaft alle ihre Mitglieder in Wirklichkeit oder nur auf dem Papier schätzt.