The legal and forensic concept of firearms and multidisciplinarity of forensic firearms examination

Korzenie kryminalistycznej ekspertyzy broni palnej sięgają głęboko - pierwszy szerzej opisany przypadek jej zastosowania w procesie karnym datuje się na 1835 rok. Od tamtej pory zaszły wielkie zmiany, zarówno w polu konstrukcji broni palnej jak i w kryminalistyce. Współcześnie, kryminalistyczne badania broni palnej stały się zagadnieniem wielce złożonym i multidyscyplinarnym, w ramach którego wykorzystuje się wiedzę z wielu dziedzin, takich jak bronioznawstwo, mechanika, mechanoskopia, medycyna sądowa, materiałoznawstwo, balistyka sądowa i balistyka chemiczna. Sama definicja broni palnej w prawie i kryminalistyce jest zagadnieniem skomplikowanym. W niniejszej pracy przedstawiono pojęcie broni palnej w polskim prawie, a dokładnie w ustawie o broni i amunicji z 1999 r. i kodeksie karnym z 1997 r. oraz w polskiej nauce kryminalistyki. Wprowadzona jest także systematyka broni palnej i amunicji. W dalszej części pracy przedstawione są poszczególne formy badań broni z uwzględnieniem dziedzin wiedzy, jakie wykorzystują: identyfikacja broni, badania jej stanu technicznego i weryfikacja jej statusu prawnego, badania amunicji i jej części, badania ostrzelanych powierzchni, balistyka kryminalistyczna i chemiczna. W pracy omówiona jest także specyfika czynności procesowo - śledczych w sprawach z użyciem broni palnej, takie jak oględziny miejsca zdarzenia, ujawnianie i zabezpieczanie śladów, przesłuchanie, budowa wersji kryminalistycznych i rekonstrukcja przebiegu zdarzenia.

The roots of forensic firearms examination reach deep - the first widely described case of it's use in service of a criminal investigation dates back to 1835. Since then, great changes have occured, both in the field of firearms design as well as in forensic science. Nowadays, forensic firearms has become a greatly complex and multidisciplinary field, which utilises knowledge from many disciplines, such as hoplology, mechanics, toolmark examination, forensic medicine, material science, forensic ballistics and forensic chemistry. The very definition of firearms in law and forensic science is a complicated matter. In this thesis, the concept of firearms has been defined such as it is in Polish law, specifically in the arms and ammunition act of 1999 and the penal code of 1997, as well as in Polish academia of forensic science. The systematics of firearms and ammunition are also introduced. In the subsequent part of the thesis the author describes particular forms of firearms examination, in regard of the disciplines of knowledge they utilize: firearms identification and technical examination, as well as the verification of their legal status, examination of ammunition and parts thereof, examination of fired upon surfaces as well as forensic ballistics and the use of forensic chemistry therein. The thesis discusses the specific character of investigative procedures in cases related to the use of firearms, such as crime scene inspection, exposing and securing forensic trace evidence, interrogation, forensic hypothesis generation and forensic event reconstruction.