Assessment of the upper limb function of patients after the acromioclavicular joint injury in relation to the course of physiotherapy

WSTĘP I CEL PRACYStaw barkowo-obojczykowy (ang.: acromioclavicular joint, ACJ) ulega uszkodzeniu najczęściej na skutek nagłych upadków, towarzyszących aktywności sportowej. W zależności od stopnia uszkodzenia, chorzy poddawani są leczeniu zachowawczemu lub operacyjnemu. Istotną rolę w powrocie do pełnej sprawności wydaje się odgrywać proces fizjoterapii. Celem pracy była ocena funkcji kończyny górnej u osób po przebytym uszkodzeniu stawu barkowo-obojczykowego, leczonych zachowawczo lub operacyjnie, w odniesieniu do przebiegu fizjoterapii. MATERIAŁ I METODYBadaniem objęto 35 osób uprawiających sport. Większość respondentów (60%) stanowiły osoby w przedziale wiekowym od 18 do 40 roku życia. Narzędzie badawcze stanowił kwestionariusz, którego pytania dotyczyły: funkcji kończyny górnej chorych przed urazem ACJ i w chwili obecnej (po zakończeniu leczenia) oraz przebiegu fizjoterapii. W badaniu wykorzystano: Kwestionariusz Niepełnosprawności Kończyn Górnych (ang.: QuickDASH Outcome Measure, QuickDASH), Formularz Oceny Barku Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów Barku i Łokcia (ang.: Shoulder Score Index – American Shoulder and Elbow Surgeons; SSI-ASES), a także autorski kwestionariusz oceny przebiegu fizjoterapii. WYNIKILiczba punktów uzyskanych w skali QuickDASH była niższa przed urazem w stosunku do sytuacji aktualnej (po zakończeniu leczenia) odpowiednio o: 20 punktów u osób leczonych zachowawczo i 10,7 punktu u osób leczonych operacyjnie (p<0,05). W skali SSI-ASES liczba punktów była wyższa przed urazem odpowiednio o: 15,4 punktu u leczonych zachowawczo i 10,4 punktu u leczonych operacyjnie. W grupie respondentów, którzy doznały urazu powyżej 3 lat (bez względu na rodzaj leczenia), nie wykazano istotnej różnicy punktów w skali SSI-ASES.Odsetek osób powracających do sportu na poziomie sprzed urazu wynosił 71%. Liczba punktów w skali SSI-ASES była o 1,6 wyższa u badanych deklarujących powrót do aktywności sportowej w porównaniu z osobami, które nie powróciły do sportu na poziomie sprzed urazu (p<0,01). Badani, u których ocena przebiegu fizjoterapii była ≥ 60% maksymalnej liczby punktów w autorskim kwestionariuszu oceny fizjoterapii, uzyskali o 11 punktów więcej w skali SSI-ASES w porównaniu do osób, u których ocena fizjoterapii wynosiła < 60% maksymalnej liczby punktów (p<0,05). Zaobserwowano wzrost liczby punktów w ocenie poziomu niestabilności kompleksu barkowego o 0,9 w odniesieniu do stanu przed uszkodzeniem ACJ w całej grupie badanej. U osób leczonych operacyjnie różnica ta wynosiła 1,5 punktu i tylko w tej grupie wynik okazał się istotny statystycznie (p<0,05). Analiza występowania dolegliwości bólowych dowiodła, istotną różnicę (p<0,05) w poziomie odczuwanych dolegliwości przed urazem i obecnie w każdej z badanych grup (ogółem, leczeni: zachowawczo i operacyjnie). W grupie ankietowanych ogółem różnica poziomu dolegliwości bólowych wynosiła 1,3 punktu, u leczonych operacyjnie było to 1,7 punktu, natomiast u leczonych zachowawczo – 1 punkt. WNIOSKI1. U osób po urazie ACJ leczonych zarówno zachowawczo, jak i operacyjnie funkcja kończyny górnej ulega pogorszeniu w stosunku do stanu sprzed urazu. Istotnym czynnikiem wpływającym na funkcję kończyny górnej jest czas, jaki upłynął od doznania kontuzji.2. U osób po urazie ACJ leczonych zachowawczo lub operacyjnie możliwy jest powrót do aktywności sportowej na poziomie sprzed urazu. 3. Fizjoterapia przebiegająca z zastosowaniem niezbędnych, określonych w wytycznych, dotyczących rehabilitacji kompleksu barkowego elementów istotnie poprawia funkcję kończyny górnej u osób po urazie ACJ. 4. Przebyty uraz ACJ może prowadzić do występowania dolegliwości bólowych i/lub niestabilności kompleksu barkowego po zakończeniu leczenia.

INTRODUCTION AND PURPOSEAcromioclavicular joint (ACJ) is damaged most often as a result of sudden falls accompanying sports activities. Depending on the degree of damage, patients undergo conservative or surgical treatment. The process of physiotherapy seems to play an important role in returning to full fitness. The aim of the study was to assess the function of the upper limb in patients with a history of damage to the acromiclavicular joint, treated conservatively or surgically, in relation to the course of physiotherapy.MATERIAL AND METHODSThe study included 35 people practicing sports. Most of the respondents (60%) were between 18 and 40 years of age. The research tool was a questionnaire, the questions of which concerned: the functions of the upper limb of patients before the ACJ injury and at present (after the end of treatment) and the course of physiotherapy. The study used: QuickDASH Outcome Measure (QuickDASH), Shoulder Score Index – American Shoulder and Elbow Surgeons (SSI-ASES), and original questionnaire to evaluate the course of physiotherapy.RESULTSThe number of points obtained in the QuickDASH scale was lower before the injury compared to the current situation (after the end of treatment) by 20 points in conservatively treated patients and 10.7 points in surgically treated patients (p <0.05), respectively. In the SSI-ASES scale, the number of points was higher before trauma by 15.4 points in conservative patients and 10.4 points in surgically treated patients, respectively. In the group of respondents who suffered an injury for over 3 years (regardless of the type of treatment), no significant difference was found in the SSI-ASES scale. The percentage of people returning to sport at the pre-injury level was 71%. The number of points in the SSI-ASES scale was higher by 1.6 in the respondents declaring a return to sports activity compared to those who did not return to sports at the level from before the injury (p <0.01). The subjects whose evaluation of the course of physiotherapy was ≥ 60% of the maximum number of points in the proprietary physiotherapy evaluation questionnaire obtained 11 points more on the SSI-ASES scale compared to those whose physiotherapy evaluation was <60% of the maximum number of points (p <0.05). There was an increase in the number of points in the assessment of the level of shoulder complex instability by 0.9 in relation to the state before ACJ injury in the entire study group. In surgically treated patients, the difference was 1.5 points and only in this group the result turned out to be statistically significant (p <0.05). The analysis of the occurrence of pain symptoms proved a significant difference (p <0.05) in the level of symptoms experienced before and now in each of the studied groups (in general, treated: conservatively and surgically). In the group of respondents in general, the difference in the level of pain was 1.3 points, in surgically treated patients it was 1.7 points, and in conservatively treated patients - 1 point.CONCLUSIONS1. In people after ACJ injury, treated both conservatively and surgically, the function of the upper limb deteriorates compared to the state before the injury. An important factor influencing the function of the upper limb is the time that has elapsed since the injury. 2. In people after ACJ injury treated conservatively or surgically, it is possible to return to sports activity at the level from before the injury. 3. Physiotherapy with the use of the necessary elements, specified in the guidelines for the rehabilitation of the shoulder complex, significantly improves the function of the upper limb in people after ACJ injury. 4. A history of ACJ injury may lead to pain and/or instability of the shoulder complex after the end of treatment.