Pro- and anti-health behaviours in a patient after cerebellar stroke and internal carotid artery stenosis - case study

Wstęp: Zachowania pro-, i antyzdrowotne są integralną częścią życia człowieka i jego stylu życia. Działania te mają wpływ na zdrowie jednostki i to od niej zależy, które z nich będzie przejawiać. Udar móżdżku jest rzadką jednostką chorobową, która w połączeniu z krytycznym zwężeniem tętnic szyjnych, stanowi ogromne zagrożenie dla życia człowieka. Wypracowanie zdrowego stylu życia jest niezwykle ważne u chorych po udarze, z uwagi na potrzebę prewencji kolejnego epizodu udaru oraz poprawę kondycji zdrowotnej. Cel: Celem pracy było poznanie zachowań pro-, i antyzdrowotnych u chorego po przebytym udarze móżdżku i zwężeniu tętnicy szyjnej prawej oraz określenie, w jakim stopniu pacjent przestrzega zaleceń lekarskich.Materiał i metody: Badaniem objęto 52-letniego mężczyznę po przebytym udarze móżdżku oraz krytycznym zwężeniu prawej tętnicy szyjnej. W pracy wykorzystano metodę indywidualnego przypadku, technikę ankiety, wywiadu, obserwacji, analizy dokumentacji medycznej oraz pomiary parametrów życiowych. Narzędziami badawczymi były autorski kwestionariusz ankiety i wywiadu, arkusz IZZ, dokumentacja medyczna badanej osoby oraz narzędzia służące do pomiaru podstawowych parametrów życiowych badanej osoby. Wyniki: U badanego występują zarówno zachowania pro,- i antyzdrowotne. Spośród zachowań prozdrowotnych badany stosuje zasady zbilansowanej diety, przestrzega prawidłowej ilość godzin snu, wykonuje badania kontrolne oraz kontrolne wizyty lekarskie, unika używek (narkotyki, alkohol) oraz przestrzega zasad bezpiecznej komunikacji w ruchu ulicznym. Natomiast zachowania antyzdrowotne przejawiane przez badanego to palenie papierosów, niewystarczająca dbałość o higienę własnego ciała, brak systematycznych wizyt u stomatologa, nie wykonywanie samobadania jąder oraz nie kontrolowanie ciśnienia tętniczego krwi, mała aktywność fizyczna i preferowanie biernego sposobu spędzania czasu wolnego. W arkusz IZZ badany uzyskał 83 punkty, co świadczy o średnim nasileniu zachowań zdrowotnych u niego. Wnioski: Pacjent stara się prowadzić zdrowy styl życia po przebytym udarze móżdżku oraz przestrzegać zaleceń lekarza, zna również konsekwencje zachowań antyzdrowotnych, mimo to, przejawia niektóre z nich, a szczególnie niebezpieczne w jego sytuacji zdrowotnej – palenie tytoniu. Badany wymaga wsparcia w motywowaniu go do eliminacji zachowań antyzdrowotnych oraz edukacji zdrowotnej w zakresie sposobów zmiany negatywnych zachowań zdrowotnych.Słowa kluczowe: zachowania prozdrowotne, zachowania antyzdrowotne, udar móżdżku, zwężenie tętnicy szyjnej.

Introduction: Pro and anti-health behaviors are an integral part of human life and lifestyle. These actions affect the health of the individual and it depends on him which of them will manifest. Cerebellar stroke is a rare disease that when combined with a critical narrowing of the carotid arteries makes a huge threat to human life. Developing a healthy lifestyle is extremely important in stroke patients, due to the need to prevent another stroke episode and improve health conditions.Aim: The study aimed to learn about pro-and anti-health behaviors in patients after cerebellar stroke and right carotid artery stenosis and to determine the extent to which the patient complies with medical recommendations.Material and methods: The study included a 52-year-old man after cerebellar stroke and critical stenosis of the right carotid artery. The work uses the individual case method, survey, interview, observation, medical documentation analysis, and vital signs measurements. The research tools were the author's questionnaire and interview questionnaire, IZZ sheet, medical records of the examined person, and tools for measuring the basic life parameters of a person.Results: The subject has both pro and anti-health behaviors. Among the pro-health behaviors, the respondent applies the principles of a balanced diet, observes the correct number of sleep hours, performs medical check-up and follow-up visits, avoids drugs (drugs, alcohol), and adheres to the principles of safe traffic communication. On the other hand, the anti-health behaviors exhibited by the respondent were smoking, insufficient care for his body hygiene, no systematic visits to the dentist, not performing self-examination of the testicles and not controlling blood pressure, low physical activity and preferring a passive way of spending free time. In the MA sheet, the subject obtained 83 points, which indicates the average severity of his health behaviors.Conclusions: The patient tries to lead a healthy lifestyle after a cerebellar stroke and follow the doctor's instructions, he also knows the consequences of anti-health behaviors, yet he manifests some of them and especially dangerous in his health situation - smoking. The respondent requires support in motivating him to eliminate anti-health behaviors and health education in the ways of changing negative health behaviors.Keywords: pro-health behaviors, anti-health behaviors, cerebellar stroke, carotid artery stenosis.