Connecions between traditional folklore and Czech literature of 19th century

Celem pracy jest prześledzenie związków między tradycyjnym wiejskim folklorem czeskim XIX wieku a formującą literaturą narodową. W części teoretycznej przedstawiona jest historia związków folkloru i literatury, zarys historii prefolklorystyki europejskiej (James MacPherson, Thomas Percy, Johann Herder), wczesnego ludoznawstwa czeskiego (Václav Hanka, František Čelakovský), szczególna uwaga zwrócona jest na obszary wspólne, inspiracje poetyckie pieśnią ludową, badanie folkloru. Część teoretyczną kończy próba opisania kolejnych stadiów rozwoju współczesnej etnologii czeskiej - od metody krytycznej po czasopiśmiennictwo naukowe.Część badawczą stanowi próba analizy twórczości trzech autorów: Vítězslava Hálka, Karoliny Světlej i Jana Herbena na podstawie wybranych utworów. Wybrane przykłady folkloru opisanego w ich twórczości prozatorskiej zostają ukazane w szerszym, oryginalnym kontekście kultury tradycyjnej oraz przeanalizowane ze względu na funkcję, jaką pełnią w utworze. Szczególną uwagę zwraca się na: wierność opisu zwyczajów i obrzędów, wykorzystanie ich wewnętrznej struktury w fabule utworu czy konstrukcji postaci, dokładność w cytowaniu języka (dosłowne przytaczanie pieśni ludowej, gwary), wyrażony w utworze stosunek do warstw ludowych.Dzięki metodzie łączącej wykorzystanie źródeł etnologicznych i analizę historycznoliteracką możliwe jest uzyskanie nowych informacji na temat wykorzystania folkloru w czeskiej literaturze XIX wieku, jednakże metoda okazuje się nieodpowiednia do szeroko zakrojonych badań porównawczych.

The aim of the study is to investigate the relationship between the traditional rural Czech folklore of the nineteenth century and national literature forming at this time. In the theoretical part there is a sketch of the relationship of folklore and literature, an outline of the history of European praefolkloristics (James MacPherson, Thomas Percy, Johann Herder), early folk studies of Czech and Moravian region (Václav Hanka, František Čelakovský), special attention is paid to areas of common inspiration: e.g. poetry inspired by folk song, study of folklore. Theoretical part ends with an attempt to describe the successive stages of the development of modern Czech ethnology, like the new methods or scientific periodicals.Part of the research is an attempt to analyze the works of three authors: Vítězslav Hálek, Karolina Světlá and Jan Herben on the basis of selected tracks. Selected examples of folklore described in their works of prose are shown in a broader context of the original traditional culture and analyzed due to function they perform in the novels. Particular attention is paid to fidelity to the description of customs and rituals, using their internal structure in the story or song structures form accuracy in quoting language (literal quotation folk song, dialect), expressed in song relation to the layers of the people.With the method of combining the use of ethnological sources and historical-analysis it is possible to obtain new information on the use of folklore in the Czech literature of the nineteenth century, however, the method proves to be unsuitable for large-scale comparative studies.