Teksty literackie na lekcjach języka niemieckiego w gimnazjum

Literary texts at German lessons - German as the forein language

W niniejszej pracy dyplomowej przedstawiono pozytywne aspekty zastosowania teksów literackich podczas lekcji języka niemieckiego w klasie gimnazjalnej.Praca składa się z dwóch zasadniczych części: teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczną stanowią trzy rozdziały. Pierwszy z nich porusza takie aspekty jak definicja tekstu, praca z tekstem i jej fazy oraz kryteria wyboru tekstu dla uczniów na lekcję języka obcego. Drugi rozdział został poświęcony zagadnieniu lekcji, której celem jest wielopłaszczyznowe zaangażowanie się ucznia. W trzecim rozdziale została zaprezentowana niemiecka literatura dziecięco-młodzieżowa lat 70-tych XX wieku, która zaangażowała się głównie w łamanie tematów tabu. Charakterystyka tejże literatury – po tym jak zostały omówione pozytywne aspekty tekstów literackich, ich rola podczas zajęć z języka obcego, szczególna rola nauczyciela – stanowiła wprowadzenie do dalszego podrozdziału traktującego o realistycznej powieści dla dzieci i młodzieży. Cechą charakterystyczną tego gatunku literatury jest poruszanie tematów z życia codziennego. Jednym z nich jest rzeczywistość śmierci. Tą problematykę poruszyła w swojej powieści Elfie Donnelly. W niniejszej pracy zostały przedstawione ważniejsze fakty z życia i pracy zawodowej pisarki. Trzeci rozdział zakończyła prezentacja powieści pt. „Servus Opa, sagte ich leise“.Część praktyczną stanowią cztery rozdziały. W pierwszym została przedstawiony zespół klasowy, który pod kierunkiem nauczyciela pracował z lekturą i wykonywał przygotowane do teksu ćwiczenia. W rozdziale drugim skupiono uwagę na trudnościach, jakie mogą wystąpić podczas czytania tekstu. Trzeci rozdział to zestaw ćwiczeń: przygotowawczo-wprowadzających, gramatyczno-leksykalnych oraz wypowiedzi pisemnych. Każde zadanie zostało opisane, a następnie zilustrowane. Ostatni rozdział – czwarty – mieści prezentację wyników ukończonych prac uczniów. Ukoronowaniem części praktycznej jest ewaluacja, którą stanowi ankieta przeprowadzona wśród uczniów, biorących udział w zajęciach.

Several positive aspects of application of literary works during German lessons has been presented in the master’s thesis.The thesis consist of two parts: theoretical and practical. The theoretical part contains three chapters. First one raises important issues like: text’s definition, work with text and criteria for choosing German literary texts for pupils. The second chapter was dedicated to aspects of lesson, which main target is multidimensional involvement of pupils. In third chapter it was presented German, child’s and youth literature from the Nineteen Seventies, which the main aim was to break a taboo subjects. This profound characterization of literature is only the introduction to the next subsection on realistic novel for children and teenagers. A characteristic feature of this literary genre is to bring up life problems and describes them. One of the saddest and most difficult themes, especially for child, is death. This issue was raised in novel of Elfie Donnelly entitled „Servus Opa, sagte ich leise“. The presentation of the novel ends the third chapter of this work. The practical section consist of four chapters. In first one it was presented a group of pupils, which worked with literary text under the supervision of teacher. In second chapter several difficulties in reading of the text was described. The third chapter encloses the set of exercises: introducing exercises, grammatical-lexical exercises and some writings. Each of exercise was described and depicted in the picture. The results were shown in fourth chapter. The coping stone of practical section is the survey conducted among the students participating in these lessons.

In der vorliegenden Diplomarbeit habe ich versucht, die positiven Aspekte der Arbeit mit einem literarischen Text im Fremdsprachenunterricht aufzugreifen. Hierzu wurden exemplarisch mehrere Aussagen der Theoretiker vorgestellt, die sich nicht nur sachlich kompetent in Bezug auf diesen Problembereich erwiesen, sondern auch die grundlegenden Informationen über dieses Thema gebracht haben. Dank dem ausgebauten theoretischen Teil und dem reichen an unterschiedlichen Aufgaben praktischen Teil kann man diese Diplomarbeit als Anregung für den festen Einsatz der literarischen Texte für den Fremdsprachenunterricht dienen. Die in dieser Diplomarbeit präsentierten Übungen können als Idee betrachtet werden, auf welche Art und Weise literarische Werke bei dem Fremdsprachenerwerb helfen können. Nach der Analyse des praktischen Teils dieser Diplomarbeit stelle ich fest, dass der literarische Text eine der interessanten Formen beim Fremdsprachenerwerb sein kann. Die Untersuchung hat nachgewiesen, dass diese Unterrichtsmethode für die SchülerInnen sehr interessant und fruchtbar ist. Die Arbeit mit einem literarischen Text hat einen Einfluss auf die vielseitige Entwicklung der Lernenden und ist sehr behilflich bei dem Erwerb einer Fremdsprache. Dank der Möglichkeit der Textauswahl für den Unterricht kann der Lehrer seine SchülerInnen zum Lernen einer Fremdsprache ermuntern. Er kann auch die thematisch orientierte Diskussion zwischen den Lernenden beeinflussen. Dieser spontane Meinungsaustausch ist die beste Methode für den Sprechanlass.Für den Lehrer stellt die Arbeit mit einem literarische Werk die Quelle des umfangreichen Wissens über die aktuellen Sprachniveaus der SchülerInnen dar. Die Vorbereitung der Umfrage hat der Unterrichtsleiterin geholfen, der Meinung der SchülerInnen kennenzulernen. Sie haben die Möglichkeit gehabt, eigene Ansicht zur Arbeit mit einem literarischen Text im Fremdsprachenunterricht mitzuteilen. Die Ergebnisse der Umfrage, die zum Schluss jeder Unterrichtsstunde an die SchülerInnen verteilt wurde, ermöglichen der Lehrerin, sich in Zukunft darauf zu konzentrieren, was für die SchülerInnen wichtig ist. Diese Befragung zeigt auch, ob sich die Rezipienten und die Rezipientinnen der Lektüre von Elfie Donnelly wünschen, wieder mit einem anderen literarischen Text zu arbeiten. Dank solcher Umfrage weiß man, welche Aufgaben man vorbereiten kann, damit sie den vielfältigen Wünschen der Lernenden am besten entsprechen.