The regulations of billing and the utilization of public outpatient specialist care in Poland between 2018 and 2022.

Wprowadzenie: Sektor opieki zdrowotnej ma bezpośredni wpływ na jeden z najważniejszych czynników w życiu każdego człowieka: zdrowie. Jednym z kluczowych szczebli sektora opieki zdrowotnej w Polsce jest ambulatoryjna opieka specjalistyczna.Cel pracy: Celem pracy było przeanalizowanie jak zmieniły się zasady rozliczania oraz korzystanie w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej finansowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) w Polsce w latach 2018-2022.Materiały i metody: Do analizy zmian w zasadach rozliczania AOS wykorzystano Zarządzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Do analizy zmian w korzystaniu w 20 wybranych poradniach użyto danych z ogólnodostępnych sprawozdań NFZ oraz danych uzyskanych z Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia. Do dokładnej analizy włączono świadczenia zachowawcze. W ramach zakresu „świadczenia specjalistyczne” (z kodem „001”) brane pod uwagę były porady: specjalistyczne, pohospitalizacyjne oraz recepturowe. Dodatkowo do analizy włączono dostępne świadczenia pierwszorazowe (z kodem „401”).Wyniki: W katalogu grup świadczeń zachowawczych dodano trzy nowe grupy do jednostek rozliczeniowych. Średni procentowy wzrost wyceny grup JGP w 2019 roku wyniósł 3%, w 2020 roku 5%, a w 2021 roku 4%. Suma porad zachowawczych (specjalistyczne, recepturowe, pohospitalizacyjne) i suma osób w tych rodzajach porad na skutek pandemii COVID-19 spadła we wszystkich analizowanych 20 poradniach. Na koniec 2022 roku suma liczby porad wróciła do stanu sprzed pandemii jedynie w 5 poradniach, natomiast suma liczby osób wróciła w 7 poradniach. Pandemia COVID-19 w 2020 roku spowodowała spadek liczby porad i liczby osób we wszystkich analizowanych 20 poradniach w poradach specjalistycznych oraz pierwszorazowych. W poradach pohospitalizacyjnych liczba osób oraz udzielanych porad na skutek pandemii spadła w ponad połowie analizowanych poradni. W poradach recepturowych spadek liczby porad w wyniku pandemii odnotowano jedynie w 4 poradniach, natomiast spadek liczby osób w 3 poradniach. Po pandemii, liczba porad i osób w poradach recepturowych, pohospitalizacyjnych i pierwszorazowych wróciła do stanu sprzed pandemii w większości analizowanych poradni. Spadki spowodowane pandemią są jednak dalej widoczne w poradach specjalistycznych, gdzie liczba porad wróciła tylko w 3 poradniach, a liczba osób w 5 poradniach.Wnioski: Na przestrzeni analizowanych lat (2018-2022) zaobserwowano, że wskaźniki do wyceny procedur medycznych i świadczeń zdrowotnych w ramach AOS stale wzrastają. Największe spadki liczby porad i liczby osób na skutek pandemii zaobserwowano w poradach specjalistycznych. Najmniejsze spadki liczby porad i liczby osób na skutek pandemii zaobserwowano w poradach pohospitalizacyjnych.

Introduction: The healthcare sector has a direct impact on one of the most important aspects of every person's life: health. One of the key components of the healthcare sector in Poland is outpatient specialist care.Aim: The aim of the study was to analyse how the regulations of billing and the utilization of outpatient specialist care financed by the National Health Fund (NHF) in Poland changed between 2018 and 2022.Methods: To study changes in the billing principles of outpatient specialist care, the Regulations of the President of the National Health Fund were used. To examine changes in the usage of services provided by 20 selected clinics, data from publicly available NHF reports and data obtained from the National Health Fund Headquarters were used. Conservative treatments were included in the detailed analysis. Within the scope of "specialist services" (with code "001"), the following consultations were taken into account: specialist, post-hospital and prescription. Additionally, available first-time services (with code "401") were included in the analysis.Results: In the catalogue of conservative treatment groups three new groups were added regarding billing units. The average percentage increase in the valuation of homogeneous patient groups reached 3% in 2019, 5% in 2020, and 4% in 2021. The total number of conservative consultations (specialist, prescription, post-hospital) and the total number of individuals using these types of consultations decreased in all 20 investigated clinics due to the COVID-19 pandemic. By the end of 2022, the total number of consultations returned to pre-pandemic levels in only 5 clinics, while the total number of individuals returned in 7 clinics. The COVID-19 pandemic in 2020 caused a decrease in the number of consultations and individuals in all 20 analysed clinics in specialist and first-time consultations. In post-hospital consultations, the number of individuals and consultations decreased in more than half of the examined clinics due to the pandemic. In prescription consultations, a decrease in consultations due to the pandemic was noted in only 4 clinics, while the number of individuals decreased in 3 clinics. After the pandemic, the number of consultations and individuals in prescription, post-hospital and first-time consultations returned to pre-pandemic levels in most of the analysed clinics. However, pandemic-induced declines are still evident in specialist consultations, where the number of consultations returned to pre-pandemic levels in only 3 clinics and the number of individuals in 5 clinics.Conclusions: Throughout the years (2018-2022), it was observed that the indicators for pricing of the medical procedures and health services within outpatient specialist care have steadily increased. The greatest declines in the number of consultations and patients due to the pandemic were observed in specialist consultations. Whereas the smallest declines due to the pandemic were observed in post-hospital consultations.