Digital Paradise and Virtual Nightmare - Utopias, dystopias and anti-utopias in video games

Praca ta stanowi próbę przyjrzenia się zagadnieniu utopizmu w kontekście medium gier wideo. Na podstawie przykładów konkretnych produkcji staram się przybliżyć aspekty, które wykorzystywane są w celu tworzenia spójnych, wirtualnych rzeczywistości wykorzystujących z optyki utopizmu. Pierwszy rozdział stanowi teoretyczne zarysowanie tematu oraz skrótowe podsumowanie dotychczasowego zakresu wiedzy z gałęzi utopian studies. W ramach tej części określam historyczne konteksty terminów utopii, dystopii oraz anty-utopii, sygnalizuję wieloaspektowość koncepcji utopistycznej, a także nakreślam optykę badawczą, którą w głównej mierze posługiwać będę się przy okazji kolejnych rozdziałów. Rozdział drugi związany jest z estetycznymi aspektami gier wideo korzystającymi z motywów utopistycznych. Na podstawie przykładów oznaczam pewne specyficzne cechy budujące charakter przedstawionych światów przedstawionych, a także proponuję prostą typizację opartą na obecności elementów wspólnych. Trzeci segment podobnie jak poprzedni opiera się na analizie przykładów. Głównym przedmiotem zainteresowań są w nim aspekty narracyjne, fabularne, ideologiczne oraz projektowe budujące utopistyczny charakter danego tytułu. Ostatni rozdział to w zasadzie krótkie spojrzenie na utopijność gier wideo w kontekście pozadiegetycznym. Celem pracy jest zarysowanie ogólnego kontekstu związanego z obecnością motywów utopistycznych w grach wideo, a także zasygnalizowanie różnorodności podejść, na bazie których wspomniane zjawisko można badać.

This thesis is an attempt to look at the issue of utopism in the context of video games medium. Using examples of specific titles, I try to highlight the aspects that are used to create coherent, virtual realities with utopian elements. The first chapter is a theoretical outline of the topic and a brief summary of the current scope of knowledge in the field of utopian studies. In this part, I define the historical contexts of the terms utopia, dystopia and anti-utopia, draw attention to the multi-layered nature of the utopian concept, and define the research optics, which I will mainly use in the following chapters. The second chapter is related to the aesthetic aspects of video games using utopian themes. using examples, I define some specific features that build the character of the presented worlds, as well as propose a simple division based on the presence of common elements. The third segment, like the previous one, is based on the analysis of examples. The main subjects of interest are narrative, fictional, ideological and design issues that build the utopian character of a given title. The final chapter is basically a brief look at the utopia of video games in a non-adiegetic context. The aim of the study is to outline the general context related to the presence of utopian motives in video games, as well as to signal the variety of approaches on the basis of which the above-mentioned phenomenon can be studied.