"The effect of parentification on coping in a situation of parents' divorce"

Rozwody są w dzisiejszym świecie niezwykle powszechną sytuacją kryzysową, która według badaczy jest niezaprzeczalnie ciężka dla dzieci rozwodzących się rodziców. Jest to jednak sytuacja, która jest niezwykle podatnym gruntem na wystąpienie zjawiska parentyfikacji, czyli swego rodzaju zamiany ról między rodzicami, a dziećmi. Zjawisko to niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji, jednak badacze wciąż nie są jednogłośni na temat jego szkodliwości. Celem badania własnego było sprawdzenie, jaki wpływ ma wspomniane wyżej zjawisko parentyfikacji na radzenie sobie w sytuacji rozwodu rodziców u osób, które były w wieku 16-24, czyli późnej adolescencji, w czasie rozwodzenia się rodziców. Badanie zostało przeprowadzone kwestionariuszowo w formie online, udział wzięły 62 osoby, w tym 44 kobiety i 18 mężczyzn, a średnia wieku osób badanych wynosiła 25,3. Narzędzia badawcze wykorzystane do badania to: Kwestionariusz Relacji z Rodzicami autorstwa Moniki Wasilewskiej oraz Małgorzaty Kulety do zbadania poziomu parentyfikacji oraz Inwentarz Radzenia Sobie ze Stresem – Mini-COPE Charlesa S. Carvera, w polskiej adaptacji Niny Ogińskiej-Bulik oraz Zygfryda Juczyńskiego do oceny stosowanych strategii radzenia sobie. Postawiono trzy hipotezy badawcze, z czego jedna została potwierdzona, druga potwierdzona częściowo, a trzecia nie została potwierdzona. Wykazane zostało, że osoby sparentyfikowane stosują strategie radzenia sobie wskazujące na duże poczucie odpowiedzialności za zaistniałą sytuację, a także obwiniają się w znacząco większym stopniu niż osoby niesparentyfikowane. Osoby sparentyfikowane emocjonalnie, tak samo jak osoby sparentyfikowane ogólnie, czują się odpowiedzialne za sytuację rozwodu, jednak stosują również strategię pozytywnego przewartościowania oraz poczucie humoru, a także poszukują wsparcia instrumentalnego. Wykazano również, że osoby niemieszkające z rodzicami w momencie rozwodu radzą sobie gorzej niż osoby mieszkające – w większym stopniu obwiniają siebie, a także częściej zażywają substancje psychoaktywne. W ostatnim rozdziale zaprezentowane zostały wnioski oraz wskazówki do przeprowadzania dalszych badań w tym obszarze.

Nowadays, divorce is a very common crisis situation which, due to researchers, is undeniably difficult for the children of divorcing parents. In this situation there is a vast possibility of an occurrence of a phenomenon called parentification which is a sort of a role reversal between parents and children. This phenomenon leads to many negative consequences, although researchers are still not unanimous when it comes to its harmfulness. The aim of the study was to analyze the influence of mentioned parentification on coping in a situation of parents’ divorce. The group of respondents were people who were late adolescents (16-24) in the moment of their parents’ divorce. The study was conducted through the use of an online questionnaire method and 62 people took part in it, 44 of them being women and 18 of them being men, while the average age of the participants was 25,3. Research tools used were: Relationships with Parents Questionnaire by Monika Wasilewska and Małgorzata Kuleta (to measure the level of parentification) and Mini-COPE Coping Inventory by Charles S. Carver in Polish translation by Nina Ogińska-Bulik and Zygfryd Juczyński (evaluation of coping strategies in use). Three research hypotheses were put forward, one of them was confirmed, second one was partly confirmed and the last one was not confirmed. It has been shown that parentified people use coping strategies showing their feeling of responsibility for obtained situation, they also tend to blame themselves to a much greater extent than non-parentified people. Those who were parentified emotionally, alike parentified generally, feel responsible for the divorce situation, but they also use the strategy of positive reevaluation and sense of humor, plus they search for instrumental suppport. It has also been shown that those who were not living with their parents in the moment of the divorce do not cope as well as those living with their parents – they blame themselves to a greater excent and more often use psychoactive substances. The final chapter includes conclusions and tips to carrying out further research in this area.