Postwar life of Jews from Bielsko illustrated by means of several chosen biographies

Społeczność żydowska pojawiła się w Bielsku już w XIV wieku, natomiast w sąsiedniej Białej Żydzi byli obecni od początki XVIII wieku. Podczas gdy żydowska ludność Polski liczyła tuż przed wybuchem II wojny światowej przeszło 3 mln. osób, w Bielsku mieszkało 5200 Żydów, a w sąsiedniej Białej Krakowskiej było ich 3977. Zamieszkujący Bielsko Żydzi byli w większości zlaicyzowani i dobrze wykształceni. Stanowili elitę intelektualną i finansową tego miasta. Posługiwali się najczęściej językiem niemieckim, rzadziej polskim, a znajomość języka jidysz, używanego przez większość Żydów w innych rejonach Polski, była tutaj rzadkością. Wojnę udało się przeżyć tylko nielicznym z Żydów urodzonych w Bielsku. Byli wśród nich Maksymilian Metzendorf (1898-1997), Gerda Weissmann-Klein (1924), Roman Frister (1928-2015), Uri Huppert (1932) i rodzina Kulków (Leo 1899-1950; Gizela 1900-1988; Jan 1924-2014; Erika 1926-2013; Robert 1931-2013). Tylko nieliczni z nich zdecydowali się po wojnie wrócić do rodzinnego miasta, podczas gdy większość, podobnie jak tysiące innych ocalonych Żydów, zdecydowała się na emigrację. Obecnie Żydowska Gmina Wyznaniowa w Bielsku-Białej jest jedną z ośmiu działających na terenie Polski i liczy 60 członków.

The Jewish Community appeared in Bielsko already in the fourteenth century, while in the neighboring Biała Jews were present from the beginning of the eighteenth century. While the Polish Jewish population counted more than 3 million just before the outbreak of the World War II, there were 5200 Jews living in Bielsko and 3977 of them in the neighboring Biała Krakowska. The Jews residing in Bielsko were largely secular and well educated, the majority of them spoke German, rarely Polish, and they were the intellectual and financial elite of the city. Knowledge of the Yiddish language, widely in use by Jews in other regions of Poland, was very rare in Bielsko. Only a few Jews born in Bielsko managed to survive the war, among which: Maximilian Metzendorf (1898-1997), Gerda Weissmann Klein (1924), Roman Frister (1928-2015), Uri Huppert (1932), and the Kulka family (Leo 1899-1950; Gizela 1900-1988; Jan 1924-2014; Erika 1926-2013; Robert 1931-2013). Few of them decided to return to their hometown after the war. The majority, in fact, followed the example of thousands of other Jewish survivors and chose to emigrate. Today, the Jewish Community in Bielsko-Biała counts 60 members and is one of the eight currently operating in Poland.