Literary representations of autism spectrum in the works of Dorota Kotas, Katarzyna Michalczak and Anna Niklewska

Celem niniejszej pracy jest porównanie literackiej reprezentacji spektrum autyzmu z dwóch różnych perspektyw: kobiety w spektrum autyzmu oraz matki opiekującej się dzieckiem autystycznym. Analizę poprzedza rozdział o historii badań nad autyzmem oraz specyfice tego zaburzenia, wraz z wyszczególnieniem odrębności dotyczących autyzmu kobiecego. Prezentacja perspektywy kobiety w spektrum autyzmu odbywa się na podstawie interpretacji twórczości Doroty Kotas, z wykorzystaniem prac z zakresu antropologii kultury oraz poetyki autyzmu. Analiza perspektywy osoby opiekuńczej obejmuje utwory Katarzyny Michalczak, Anny Niklewskiej, a także serial "Atypowy" i zbiór "Moje dziecko ma autyzm. Opowieści matek" oraz prace z zakresu psychologii, antropologii kulturowej i dyskursu maladycznego. Praca pozwala na komparatystyczne ujęcie obu perspektyw, a zarazem porusza kwestię emancypacji i reprezentacji osób w spektrum autyzmu oraz sytuacji społecznej rodzin osób autystycznych.

The aim of the study is comparing a literary representation of autism spectrum, written from two different perspectives: a perspective of an autistic woman and a mother of an autistic child. The analysis is preceded by a chapter about a history of research on autism and a nature of this disorder, with an emphasis on differences regarding female autism. The presentation of the perspective of an autistic woman is carried out using an interpretation of works by Dorota Kotas and the works on cultural anthropology and poetics of autism. The analysis of the perspective of a mother of an autistic child is based on works by Katarzyna Michalczak, Anna Niklewska, as well as the TV series "Atypical", the short stories collection "Autism Mothers Speak Out. Stories of Advocacy and Activism from Around the World" and articles related to psychology, cultural anthropology and a maladic discourse. The work allows a comparative outlook on two perspectives, but also focuses on emancipation and representation of people with autism and social situation of families with an autistic member.