Analogy in the tax law

Praca magisterska ma za przedmiot kwestię stosowania analogii w prawie podatkowym. Wskazuje na możliwe definicje tego pojęcia, odnosząc się również do ogólnych zasad jego stosowania. Sytuuje wnioskowanie per analogiam na tle ogólnych koncepcji argumentacji prawniczej. Praca dotyka problematyki stosunku analogii do pojęcia wykładni, a także kwestii zupełności systemu i luk w prawie. Analogia została tutaj poddana analizie na płaszczyźnie gałęzi prawa podatkowego. W tym kontekście poruszone zostały kwestie zasady pewności prawa oraz zasady sprawiedliwości i równości wobec prawa, poddano analizie stanowisko Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stosowania analogii w ramach prawa podatkowego i przedstawiono możliwe uzasadnienia dla dopuszczalności użycia tego narzędzia w procesie wykładni. Zagadnienie analogii w prawie podatkowym zostało ujęte w tej pracy również z perspektywy poglądów doktryny i orzecznictwa. W ramach tego ujęcia poruszone zostały kwestie istnienia katalogu metod interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz problematyka normotwórczości wnioskowania per analogiam. Przedstawiona została ewolucja stanowisk judykatury i doktryny w przedmiocie dopuszczalności analogii w obrębie prawa podatkowego. Praca porusza także istotną kwestię granic i możliwych obszarów stosowania wnioskowania a simile na gruncie tej gałęzi prawa. Rozważania w tym zakresie obejmują zagadnienie językowej granicy wykładni, zakaz analogii na niekorzyść podatnika, zakaz analogii w ramach przepisów składających się na konstrukcję podatku, zakaz analogii w obrębie przepisów kompetencyjnych, a także zakaz jej stosowania do wyjątków, przepisów lex specialis i zredagowanych w sensie ścisłym. Przytoczone zakazy poddane zostały krytycznej analizie co do zakresu ich obowiązywania. Z drugiej strony wskazano jednak na te obszary prawa podatkowego, które dopuszczają analogię. Analiza objęła ogólne i szczegółowe prawo podatkowe, gdzie z różnym natężeniem może występować wspomniane zjawisko. Możliwość stosowania analogii rozważano również w kontekście przepisów postępowania podatkowego, a także w odniesieniu do ulg i zwolnień podatkowych. Praca magisterska zwraca uwagę na potrzebę budowy jednolitego stanowiska w zakresie dopuszczalności analogii w prawie podatkowym. Podkreśla rosnącą rolę tego instrumentu w wykładni prawa podatkowego ze względu na coraz większe skomplikowanie i wzajemną sprzeczność przepisów tej gałęzi prawa.

The dissertation is about analogy in the tax law. It indicates a possible definitions of the term, referring also to the general rules for its use. It presents reasoning by analogy as a part of the general concept of legal argumentation. The essey concerns the problem of relations between analogy and the concept of interpretation. It raises the issue of completeness of the system and loopholes in the law. It points the issues of the principle of legal certainty and the principle of justice and equality before the law. It analyzes the position of the Constitutional Court on the use of analogy in tax law and presents possible justifications for the admissibility of the use of this tool in the process of interpretation. The analogy is also presented in this study from the perspective of the doctrine and jurisprudence. Furthermore, this dissertation raises an important issue of borders and possible areas of using analogy on ground of this branch of law. The Master's thesis highlights the need to construct a unified position regarding the admissibility of analogy in the tax law. It points out the growing role of this instrument in the interpretation of tax law due to the increasing complication and mutual inconsistency between tax regulations.