Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Neurobiologiczne podstawy plastyczności mózgu u osób g/Głuchych a ich doświadczenie percepcyjno-kulturowe
Neurobiological basis of brain plasticity in Deaf people and their perceptual-cultural experience
neuroplastyczność - głuchota - język migowy - deprywacja językowa - kultura Głuchych
neuroplasticity - deafness - sign language - language deprivation - Deaf culture
Celem pracy było przedstawienie neurobiologicznych podstaw plastyczności mózgu u osób g/Głuchych w odniesieniu do ich doświadczeń językowych, percepcyjnych i kulturowych. Wykazano, że reorganizacja kory mózgowej nie jest jedynie kompensacją braku słuchu, lecz może prowadzić do rozwoju nowych, wyspecjalizowanych kompetencji poznawczych, szczególnie w zakresie percepcji wzrokowej i uwagi przestrzennej. Szczególną rolę przypisano językowi migowemu jako modalności językowej zdolnej do aktywowania klasycznych struktur językowych w mózgu, co potwierdza jego pełnoprawny status lingwistyczny. Podkreślono znaczenie wczesnej ekspozycji na język dla prawidłowego rozwoju struktur mózgowych i funkcji poznawczych, wskazując na negatywne skutki deprywacji językowej. Przeanalizowano także wpływ kultury g/Głuchych jako środowiska społeczno-językowego, które sprzyja neuroplastyczności poprzez stałą stymulację wizualną, interakcje społeczne i wzmacnianie tożsamości. Zwrócono uwagę na to, że neuroplastyczność jest zjawiskiem nie tylko biologicznym, ale również zakorzenionym w doświadczeniu jednostki, kształtowanym przez język, kulturę i społeczność. Przykład osób g/Głuchych stanowi wyraźny dowód na to, że reorganizacja mózgu może być drogą do alternatywnego, lecz pełnowartościowego rozwoju poznawczego.
The aim of the study was to present the neurobiological basis of brain plasticity in Deaf people in relation to their linguistic, perceptual and cultural experiences. It was shown that the reorganization of the cerebral cortex is not merely a compensation for the lack of hearing, but can lead to the development of new specialized cognitive competencies, especially in the areas of visual perception and spatial attention. A special role was assigned to sign language as a linguistic modality capable of activating classical language structures in the brain, confirming its full-fledged linguistic status. The importance of early exposure to language for the proper development of brain structures and cognitive functions was emphasized, pointing out the negative effects of language deprivation. The impact of Deaf culture as a sociolinguistic environment that promotes neuroplasticity through constant visual stimulation, social interaction and identity enhancement was also analyzed. It was pointed out that neuroplasticity is not only a biological phenomenon, but it’s also rooted in the individual's experience, shaped by language, culture and community. The example of Deaf people provides clear evidence that brain reorganization can be a pathway to alternative but full-fledged cognitive development.
dc.abstract.en | The aim of the study was to present the neurobiological basis of brain plasticity in Deaf people in relation to their linguistic, perceptual and cultural experiences. It was shown that the reorganization of the cerebral cortex is not merely a compensation for the lack of hearing, but can lead to the development of new specialized cognitive competencies, especially in the areas of visual perception and spatial attention. A special role was assigned to sign language as a linguistic modality capable of activating classical language structures in the brain, confirming its full-fledged linguistic status. The importance of early exposure to language for the proper development of brain structures and cognitive functions was emphasized, pointing out the negative effects of language deprivation. The impact of Deaf culture as a sociolinguistic environment that promotes neuroplasticity through constant visual stimulation, social interaction and identity enhancement was also analyzed. It was pointed out that neuroplasticity is not only a biological phenomenon, but it’s also rooted in the individual's experience, shaped by language, culture and community. The example of Deaf people provides clear evidence that brain reorganization can be a pathway to alternative but full-fledged cognitive development. | pl |
dc.abstract.pl | Celem pracy było przedstawienie neurobiologicznych podstaw plastyczności mózgu u osób g/Głuchych w odniesieniu do ich doświadczeń językowych, percepcyjnych i kulturowych. Wykazano, że reorganizacja kory mózgowej nie jest jedynie kompensacją braku słuchu, lecz może prowadzić do rozwoju nowych, wyspecjalizowanych kompetencji poznawczych, szczególnie w zakresie percepcji wzrokowej i uwagi przestrzennej. Szczególną rolę przypisano językowi migowemu jako modalności językowej zdolnej do aktywowania klasycznych struktur językowych w mózgu, co potwierdza jego pełnoprawny status lingwistyczny. Podkreślono znaczenie wczesnej ekspozycji na język dla prawidłowego rozwoju struktur mózgowych i funkcji poznawczych, wskazując na negatywne skutki deprywacji językowej. Przeanalizowano także wpływ kultury g/Głuchych jako środowiska społeczno-językowego, które sprzyja neuroplastyczności poprzez stałą stymulację wizualną, interakcje społeczne i wzmacnianie tożsamości. Zwrócono uwagę na to, że neuroplastyczność jest zjawiskiem nie tylko biologicznym, ale również zakorzenionym w doświadczeniu jednostki, kształtowanym przez język, kulturę i społeczność. Przykład osób g/Głuchych stanowi wyraźny dowód na to, że reorganizacja mózgu może być drogą do alternatywnego, lecz pełnowartościowego rozwoju poznawczego. | pl |
dc.affiliation | Wydział Filozoficzny | pl |
dc.area | obszar nauk humanistycznych | pl |
dc.contributor.advisor | Szwed, Marcin - USOS175052 | pl |
dc.contributor.author | Bartek, Wiktoria - USOS316450 | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WF5 | pl |
dc.contributor.reviewer | Szwed, Marcin - USOS175052 | pl |
dc.contributor.reviewer | Senderecka, Magdalena - 162164 | pl |
dc.date.accessioned | 2025-08-11T22:30:41Z | |
dc.date.available | 2025-08-11T22:30:41Z | |
dc.date.createdat | 2025-08-11T22:30:41Z | en |
dc.date.submitted | 2025-07-14 | pl |
dc.fieldofstudy | kognitywistyka | pl |
dc.identifier.apd | diploma-184979-316450 | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/558916 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | neuroplasticity - deafness - sign language - language deprivation - Deaf culture | pl |
dc.subject.pl | neuroplastyczność - głuchota - język migowy - deprywacja językowa - kultura Głuchych | pl |
dc.title | Neurobiologiczne podstawy plastyczności mózgu u osób g/Głuchych a ich doświadczenie percepcyjno-kulturowe | pl |
dc.title.alternative | Neurobiological basis of brain plasticity in Deaf people and their perceptual-cultural experience | pl |
dc.type | licenciate | pl |
dspace.entity.type | Publication |