Austriacyzmy w języku gastronomii w Austrii

Austrian variety of standard German in the language of food

Głównym zagadnieniem poruszonym w niniejszej pracy magisterskiej są austriacyzmy, czyli zjawiska językowe typowe dla austriackiej odmiany języka niemieckiego, używane w tamtejszym języku kuchni. Praca została podzielona na 6 części. Pierwszą z nich stanowi wstęp, który pokrótce wyjaśnia założenia autorki oraz wyjaśnia wybór tematu. Kolejny rozdział poświęcony został zagadnieniu policentryczności języka niemieckiego. Wyliczone i scharakteryzowane zostały także jego centra narodowe. W części trzeciej autorka pracy koncentruje się na opisie ogólnej sytuacji językowej w Austrii. Poruszone zostały zarówno tematy historyczne, jak i językoznawcze, prawne oraz społeczne. Temat austriacyzmów został opracowany w kolejnym rozdziale. Omówione zostały wybrane zjawiska językowe używane w Austrii z zakresu gramatyki, słownictwa, wymowy oraz pisowni. Na kolejnych stronach autorka skupiła się na opisie języka kuchni w Austrii oraz scharakteryzowała najważniejsze dialektyzmy oraz zapożyczenia z innych języków, które od lat używane są w austriackim języku standardowym. Rozdział 5 przedstawia wyniki przeprowadzonej przez autorkę ankiety, która stanowi uzupełnienie treści teoretycznych omówionych we wcześniejszych częściach pracy. Do grupy badawczej należały kobiety i mężczyźni w różnym wieku pochodzący z różnych regionów Austrii. Pytania dotyczyły najbardziej popularnych austriacyzmów oraz ich etymologii, a także flagowych potraw oraz napojów austriackich i ich znaczenia dla tamtejszej kultury. Ostatnią część stanowi podsumowanie. Po lekturze tej pracy można wysunąć wiele wniosków. Do najważniejszych należy zaliczyć fakt, iż austiacyzmy pochodzące z języka gastronomii są postrzegane nie tylko jako zjawiska językowe, lecz także stanowią nieodłączny element kultury. Ich ciągłe używanie związane jest bardzo silnie ze świadomością narodową Austriaków. Jako potwierdzenie tego wniosku należy potraktować wyniki przeprowadzonej ankiety oraz liczne cytaty i inne teksty kultury wykorzystane przez autorkę w niniejszej pracy.

The purpose of the thesis is to analyse the Austrian Language of Food. The thesis is composed of six chapters, each of them dealing with different aspects of typically Language of Food in Austria. Chapter One is introductory – it explains the purpose of the thesis. The second chapter describes German language as a pluricentric language. The next part of the thesis explains the Austrian variety of standard German. Also part four deals with the same problem and explains the most important differences in grammar, pronunciation, vocabulary and spelling between language in Austria and Germany. The next chapter is a summary of the questionnaire about most important names in the Language of Food in Austria and about their importance for people, who cames from and live in Austria. The last part is a summary oft he whole thesis.

Das Hauptthema der vorliegenden Masterarbeit sind Austriazismen, also für Österreich typische Spracherscheinungen – besonders wurden solche berücksichtigt, die aus dem Bereich der österreichischen Küchensprache stammen.Die Arbeit gliedert sich in sechs Teile. Der erste Teil bildet eine Einführung, die kurz die Ziele der Autorin darstellt und die Wahl des Themas begründet. Im nächsten Kapitel wurde das Problem der Plurizentrität des Deutschen geschildert. Zusätzlich wurden die nationalen Halb- und Vollzentren der deutschen Sprache aufgelistet und charakterisiert. Im dritten Teil konzentriert sich die Autorin auf die Darstellung der allgemeinen Sprachsituation in Österreich. Dort wurden nicht nur historische, sondern auch sprachwissenschaftliche, amtliche und gesellschaftliche Aspekte dieses Themas näher gebracht. Den Austriazismen wurde der nächste Teil der Arbeit gewidmet. Bestimmte Sprachbesonderheiten wurden aus der Sicht der Grammatik, Rechtschreibung, Aussprache sowie des Wortschatzes charakterisiert. Die Autorin konzentrierte sich in diesem Teil auch auf die Beschreibung der österreichischen Küchensprache. Das fünfte Kapitel stellt die Ergebnisse der durchgeführten Umfrage dar, die als eine Ergänzung der in der Arbeit beschriebenen theoretischen Themen betrachtet werden soll. Die Probanden bildeten Frauen und Männer im unterschiedlichen Alter und aus verschiedenen Regionen Österreichs. Die Autorin fragte sowohl nach den populärsten Austriazismen und nach ihrer Herkunft, als auch nach den meist bekannten Speisen und Getränken aus Österreich und nach ihrer Bedeutung für die gesamte österreichische Kultur. Im letzten Teil folgt die Zusammenfassung. Aus dieser Masterarbeit lassen sich einige Schlussfolgerungen ziehen. Zu den wichtigsten gehört die Feststellung, dass die Austriazismen aus dem Bereich der Gastronomiesprache nicht nur als reine Sprachbesonderheiten, sondern auch als untrennbare Teile der Kultur betrachtet werden. Ihr ständiger Gebrauch hängt sehr mit der Eigenidentität der Österreicher zusammen. Eine Begründung dafür bilden die Ergebnisse der Umfrage sowie die anderen Texte der Kultur, die in dieser Arbeit von der Autorin dargestellt werden.