Jakub vs. Jakób Szela : The ghoul’s comeback

Dopisując współczesny ciąg dalszy kulturowej historii recepcji postaci Jakuba Szeli znanej z klasycznej rozprawy Franciszka Ziejki pt. Złota legenda chłopów polskich, próbuję wskazać na pewien charakterystyczny rytm zapomnień i pominięć różnicujący dwa nurty polskiej tradycji opowieści o wydarzeniach roku 1846. Wskazuję na paralelizm pisanej przez panów wersji tamtych wydarzeń wobec tradycji historii narodowej i tej pozostawionej przez chłopów wobec historii społecznej. Zwracam też uwagę na ideową konkurencyjność i estetyczną odmienność obu tych nurtów opowieści o rabacji galicyjskiej.

By describing the cultural history of modern receptions of Jakub Szela, known from work of Franiszek Ziejka Złota Legenda chłopów polskich, I outline a certain pattern of oblivions and omissions differentiating two Polish currents of remembrance of 1846. I point out parallelism between gentry-written version of that said times in the context of national historical tradition against the social history left by peasants. Lastly, I argue there is a strong ideological rivalry as well as aesthetical distinctness in both of the currents telling the story of Peasant Uprising of 1846 in Galicja.