Seventeenth-century metal "dresses" that cover Marian paintings in Kraków

Celem niniejszej pracy było zebranie informacji i omówienie zachowanych XVII-wiecznych sukienek maryjnych znajdujących się w kościołach ówczesnego Krakowa i Kazimierza. W pracy przedstawiłam nie tylko sukienki, ale również same wizerunki oraz niektóre zagadnienia ich kultu.Udało mi się odnaleźć i opracować siedem sukienek maryjnych z XVII wieku z terenu Krakowa. Cztery z nich pochodzą z obrazów słynących łaskami, a trzy pozostałe – z feretronów. W większości są to prace anonimowe - domniemane jest autorstwo jednej z nich. Znanych jest też kilku fundatorów. Sukienki te można ocenić wysoko zarówno pod względem projektu, jak i wykonania. Znajdują się wśród nich dzieła wybitne – takie jak sukienka Matki Boskiej Loretańskiej. Dodatkowo stanowi ona podkład dla zespołu klejnotów, których omówieniu poświęciłam sporą część tej pracy. Praca opisuje techniki stosowane przy wykonywaniu sukienek, ikonografię - motywy występujące na szatach i tłach (ze szczególnym uwzględnieniem postaci fundatorów i zależności od wzorów stosowanych w hafciarstwie), a także stosunek aplikacji do malowanego pierwowzoru. Na przykładzie tej krakowskiej grupy sukienek starałam się też rozwinąć, dotychczas jedynie zasygnalizowane przez badaczy poruszających temat aplikacji na obrazach, zagadnienia, takie jak realizm sukienek czy różnicowanie części garderoby.

The aim of this study was to gather information and discuss preserved seventeenth-century metal Marian "dresses" (common name of applications which cover paintings) from churches located in Kraków and Kazimierz at that time. This work presents not only "dresses", but also the paintings as well as some issues of their cult.I was able to find and describe seven Marian "dresses" - four of them are from cult pictures (paintings famous for miracles), and three others – from processional portable paintings. Most of them are anonymous. Authorship of only one of them is alleged. Only a few donors are known. The "dresses" can be highly evaluated both for the design and execution. Among them are goldsmith masterpieces such as the application of Madonna of Loreto in St. Mary's Church. In addition, it is a base for the collection of jewels, also depicted in this work.This text describes the techniques used during making the "dresses", their iconography - motives occurring on the robes and backgrounds (with special emphasis on the images of the donors and dependence on the patterns using in embroidery). Moreover, it presents relation between the applications and their painted prototypes. This work also tries to develop observations made by previous researchers, such as realism of the "dresses" and differentiation of particular parts of clothes.