Praca ta stawia sobie za cel ukazanie ewolucji ideowej Towarzystwa Filomatów oraz rozwiązań organizacyjnych związanych ze wzrostem liczby członków zależnych grup młodzieży. Ponadto zwraca uwagę na płaszczyzny działalności Towarzystwa Filomatów, poczynając od próby badań i zaangażowania na rzecz ówczesnego systemu edukacyjnego, kończąc na analizach i działaniach związanych z problemami społeczno-gospodarczymi dawnych ziem Rzeczpospolitej. Ukazuje również pewne rozwiązania konspiracyjne Towarzystwa, z których wnioski będą wyciągać przyszli polscy spiskowcy. Ramy czasowe pracy zawierają się w latach 1817-1824. Data 1 października 1817 r., związana jest z dniem założenia Towarzystwa Filomatów. Rok 1824 zamykający czasowo pracę wiąże się z ogłoszeniem wyroku wobec studentów Uniwersytetu Wileńskiego, który przypada na 14 sierpnia 1824 r.

This work shows evolution of ideological and organizational Philomath Society. The Philomaths, was a Polish secret student organization that existed from 1817 to 1823 at the Imperial University of Vilnius. Work tries to show also Philomaths concepts of conspiracy and mainly directions works this group.