The role of underground press in shaping Polish alternative culture. Review of literature covering the period of 1990-2010

Celem pracy było ukazanie związków między wydawnictwami trzeciego obiegu w Polsce a dynamiką zmian społecznych konstytutywnych dla kultury alternatywnej. W rozdziale pierwszym podjęto próbę objaśnienia uniwersalnych mechanizmów przeobrażeń kultury w terminach teorii chaosu. W rozdziale drugim przedstawiono samodzielnie zestawione kalendarium najważniejszych europejskich i polskich wydarzeń kontestacyjnych, ukazujące kaskadowość i wzajemne warunkowanie się zmian generujących kulturę alternatywną w różnych obszarach geograficznych. W rozdziale trzecim zrelacjonowano wyniki formalno treściowej analizy wybranych wydawnictw trzeciego obiegu, dążąc do udowodnienia tezy, że stanowią one zapis ideowych i estetycznych tendencji znamiennych dla kultury alternatywnej, a zarazem czynnik, który w warunkach polskich pobudził i wewnętrznie zintegrował działalność środowisk subkulturowych.

The main goal of the thesis consists in showing exploring the nature of relationships between underground press circuit and dynamics of social changes constitutive for alternative culture in Poland. The first chapter offers an attempt to explain general mechanisms of cultural dissent in terms of chaology (theory of chaos). The second one presents crucial events of Occidental and Polish counterculture raisings, assembled in a sort of synthetic calendar. The third chapter exposes the results of multivalent analysis performed on selected specimens of Polish underground press with the aim of confirming that fanzines should be considered as a faithful transcript of ideological and esthetic trends intrinsic to any counterculture movements and, in Polish context, as a stimulus which enhances grass-root contestation and accelerated the maturation of Polish subcultures.