The development of mountain ridges in the Bieszczady Mountains on the example of Połonina Wetlińska and Połonina Caryńska

Tematem pracy jest rozwój grzbietów górskich w Bieszczadach. Bieszczady są zlokalizowane w SE Polsce w Karpatach Wschodnich. Typowe są tu proste, równoległe grzbiety, rozdzielone podłużnymi dolinami. Unikalną cechą tego obszaru są również łąki występujące powyżej wysokości 1150 m. Przeprowadziłem badania dwóch 7-kilometrowych grzbietów: Połoniny Wetlińskiej (1255 m) oraz Połoniny Caryńskiej (1297 m). Obydwa grzbiety są typu hogback – budują je warstwy nachylone pod kątem 30-70°. Głównym celem pracy było odtworzenie ewolucji rzeźby badanego obszaru. Wskazałem również powiązania występujące pomiędzy budową geologiczną a rzeźbą oraz podjąłem rozważania nad dalszą ewolucją rzeźby. Podstawową metodą zastosowaną w trakcie tej pracy było kartowanie geomorfologiczne.Rozwój rzeźby był uwarunkowany przede wszystkim rozmieszczeniem baz erozyjnych oraz budową geologiczną. Generalne rozczłonkowanie grzbietów było niezależne od odporności podłoża i zostało głównie uwarunkowane rozmieszczeniem baz erozyjnych, natomiast kształt większości form, począwszy od całych grzbietów, skończywszy na pojedynczych skałkach został nadany przez budowę geologiczną. Czynnikiem który wpłynął na zróżnicowanie form rzeźby były zmiany klimatyczne i związane z nimi różne zespoły działających procesów morfogenetycznych. Współczesne procesy nie doprowadzą do szybkiego zatarcia form pochodzących z ostatniego glacjału.

The subject of this thesis is development of the mountain ridges in the Bieszczady Mountains. The Bieszczady Mountains are located in SE Poland in the Eastern Carpathians. Typical here are straight parallelal ridges, separated by longitudal valleys. Also an unique feature here are meadows which occurs here above the altitude of 1150 m. I performed an investigation of two 7 km long ridges called: Połonina Wetlińska (1255 m) and Połonina Caryńska (1297 m). Both ridges are hogback type - build by beds inclined 20-70°. The main aim of the work was to reproduce the evolution of the refiel of the studied area. I also pointed the connections between the geological structure and a relief and tried to consider further evolution of the relief. The basic method used during this work was the geomorphological mapping.The development of the relief was conditioned mostly by the placement of the base levels and the geological structure. Generally the fragmentation of the ridges was not controlled by the structure but mostly is the effect of the placement of the base levels. In contrast the shape of the landforms, beginning from whole ridge, ending on a residual rocks, was given by the geological structure. The diversification of the landforms is caused by the climate changes and connected with it different types of morfogenetic processes. Present day processes in the nearest period of time will not lead to destruct landforms created in the last glacial period.