Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Związek temperamentu matki z reaktywnością na eksperymentalny bodziec stresowy w okresie laktacji
The relationship between maternal temperament and reactivity to an experimental stress stimulus during lactation.
Temperament, laktacja, kortyzol, cechy temperamentu
Temperament, lactation, cortisol, temperamental features
Celem niniejszej pracy było wykazanie zależności pomiędzy temperamentem kobiet w okresie laktacji, a ich reaktywnością na standardowy bodziec stresowy. W niniejszym badaniu użyto metodę oceny stężenia kortyzolu w ślinie. Za pomocą testu CPT – Cold Pressor Test, została określona fizjologiczna reaktywność na bodziec stresowy w postaci zanurzenia ręki w lodowatej wodzie. Analizy statystyczne przeprowadzono na danych pochodzących od 153 kobiet. Uczestniczki podzielono na 3 grupy o różniącej się dynamiką wydzielania kortyzolu grupy. Analiza statystyczna dowiodła, że wydzielanie kortyzolu w poszczególnych grupach różniło się. Najwyższe średnie stężenia kortyzolu obserwowano w grupie 2, która charakteryzowała się najwyższymi wartościami stężeń kortyzolu tuż przed rozpoczęciem procedury CPT (CPT10). Pomimo, wyraźnego wzrostu stężenia kortyzolu w oczekiwaniu na test, przeprowadzenie testu nie spowodowało wzrostu jego stężenia w okresie obserwacji u wszystkich badanych grup kobiet. Wyniki pokazują, że związana z laktacją zwiększona produkcja oksytocyny może wyjaśniać zaobserwowany brak wzrostu stężenia. Wykazano także, że różniące się wydzielaniem kortyzolu grupy charakteryzowały się różnicami w cechach temperamentu. Dowiedziono, że cechy temperamentu, skorelowane ze zwiększonym stężeniem kortyzolu to aktywność i wytrzymałość. Procedura CPT ze względu na stosunkowo niewielkie natężenie bodźca stresowego nie jest najlepszym narzędziem do badania reaktywności kortyzolowej.
The aim of this study was to demonstrate the relationship between the temperament of lactating women and their reactivity to a standard stress stimulus. In this study, a method was used to assess the concentration of cortisol in saliva. Using the CPT - Cold Pressor Test, the physiological reactivity to a stress stimulus in the form of immersing the hand in ice water was determined. Statistical analyzes were performed on data from 153 women. The participants were divided into 3 groups with different dynamics of cortisol secretion. Statistical analysis proved that cortisol secretion in individual groups differed. The highest average cortisol concentrations were observed in group 2, which was characterized by the highest cortisol concentration values just before the start of the CPT procedure (CPT10). Despite a clear increase in cortisol concentration while waiting for the test, the test did not result in an increase in its concentration during the observation period in all groups of women studied. The results show that lactation-related increased oxytocin production may explain the observed lack of increase in concentration. It was also shown that groups differing in cortisol secretion were characterized by differences in temperamental features. It has been proven that temperamental traits correlated with increased cortisol concentration are activity and endurance. Due to the relatively low intensity of the stress stimulus, the CPT procedure is not the best tool for examining cortisol reactivity.
dc.abstract.en | The aim of this study was to demonstrate the relationship between the temperament of lactating women and their reactivity to a standard stress stimulus. In this study, a method was used to assess the concentration of cortisol in saliva. Using the CPT - Cold Pressor Test, the physiological reactivity to a stress stimulus in the form of immersing the hand in ice water was determined. Statistical analyzes were performed on data from 153 women. The participants were divided into 3 groups with different dynamics of cortisol secretion. Statistical analysis proved that cortisol secretion in individual groups differed. The highest average cortisol concentrations were observed in group 2, which was characterized by the highest cortisol concentration values just before the start of the CPT procedure (CPT10). Despite a clear increase in cortisol concentration while waiting for the test, the test did not result in an increase in its concentration during the observation period in all groups of women studied. The results show that lactation-related increased oxytocin production may explain the observed lack of increase in concentration. It was also shown that groups differing in cortisol secretion were characterized by differences in temperamental features. It has been proven that temperamental traits correlated with increased cortisol concentration are activity and endurance. Due to the relatively low intensity of the stress stimulus, the CPT procedure is not the best tool for examining cortisol reactivity. | pl |
dc.abstract.pl | Celem niniejszej pracy było wykazanie zależności pomiędzy temperamentem kobiet w okresie laktacji, a ich reaktywnością na standardowy bodziec stresowy. W niniejszym badaniu użyto metodę oceny stężenia kortyzolu w ślinie. Za pomocą testu CPT – Cold Pressor Test, została określona fizjologiczna reaktywność na bodziec stresowy w postaci zanurzenia ręki w lodowatej wodzie. Analizy statystyczne przeprowadzono na danych pochodzących od 153 kobiet. Uczestniczki podzielono na 3 grupy o różniącej się dynamiką wydzielania kortyzolu grupy. Analiza statystyczna dowiodła, że wydzielanie kortyzolu w poszczególnych grupach różniło się. Najwyższe średnie stężenia kortyzolu obserwowano w grupie 2, która charakteryzowała się najwyższymi wartościami stężeń kortyzolu tuż przed rozpoczęciem procedury CPT (CPT10). Pomimo, wyraźnego wzrostu stężenia kortyzolu w oczekiwaniu na test, przeprowadzenie testu nie spowodowało wzrostu jego stężenia w okresie obserwacji u wszystkich badanych grup kobiet. Wyniki pokazują, że związana z laktacją zwiększona produkcja oksytocyny może wyjaśniać zaobserwowany brak wzrostu stężenia. Wykazano także, że różniące się wydzielaniem kortyzolu grupy charakteryzowały się różnicami w cechach temperamentu. Dowiedziono, że cechy temperamentu, skorelowane ze zwiększonym stężeniem kortyzolu to aktywność i wytrzymałość. Procedura CPT ze względu na stosunkowo niewielkie natężenie bodźca stresowego nie jest najlepszym narzędziem do badania reaktywności kortyzolowej. | pl |
dc.affiliation | Wydział Biologii | pl |
dc.area | obszar nauk przyrodniczych | pl |
dc.contributor.advisor | Ziomkiewicz-Wichary, Anna - USOS72059 | pl |
dc.contributor.author | Bandrowska, Paulina - USOS324313 | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WBNOZ | pl |
dc.contributor.reviewer | Ziomkiewicz-Wichary, Anna - USOS72059 | pl |
dc.contributor.reviewer | Błasiak, Tomasz - 127358 | pl |
dc.date.accessioned | 2024-10-22T08:13:10Z | |
dc.date.available | 2024-10-22T08:13:10Z | |
dc.date.submitted | 2024-10-10 | pl |
dc.fieldofstudy | biologia | pl |
dc.identifier.apd | diploma-172194-324313 | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/453150 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | Temperament, lactation, cortisol, temperamental features | pl |
dc.subject.pl | Temperament, laktacja, kortyzol, cechy temperamentu | pl |
dc.title | Związek temperamentu matki z reaktywnością na eksperymentalny bodziec stresowy w okresie laktacji | pl |
dc.title.alternative | The relationship between maternal temperament and reactivity to an experimental stress stimulus during lactation. | pl |
dc.type | master | pl |
dspace.entity.type | Publication |