Bondage in Tanzimat literature with regard to Esaret novella written by Ahmet Mithat Efendi.

Tematem pracy jest problem niewolnictwa poruszany w literaturze tureckiej okresu tanzimatu, na podstawie noweli pod tytułem Esaret autorstwa Ahmeta Mithata Efendiego. Za początek nowoczesnej literatury osmańskiej uznaje się rok 1859, w którym İbrahim Şinasi publikuje pierwszą, oryginalną turecką sztukę teatralną Şair evlenmesi (Ożenek poety). W rozdziale zatytułowanym Tanzimat-ı Hayriye opisane zostały główne reformy w Imperium Osmańskim wprowadzone w XIX wieku. W tym czasie zreformowana została m.in administracja państwowa, edukacja i wojsko. Otwarcie się Imperium na Zachód przyśpieszyło modernizację i rozwój państwa. Reforma edukacji przyczyniła się do wykształcenia nowego pokolenia warstwy inteligencji, dzięki której nastąpił rozwój literatury. W kolejnym rozdziale zatytułowanym Literatura tanzimatu opisane zostały najważniejsze wydarzenia z dziedziny literatury osmańskiej, poglądy twórców oraz tematyka utworów tego okresu. Największym zainteresowaniem pisarzy tanzimatu cieszyły się tematy związane z relacjami pomiędzy kobietami a mężczyznami, m.in kwestia aranżowanych małżeństw, wielożeństwa. Oprócz nich obiektem opisów stało się także ślepe naśladowanie Zachodu oraz niewolnictwo. W następnym rozdziale zatytułowanym Esaret Ahmeta Mithata Efendiego przybliżona została sylwetka autora noweli oraz tematyka opowiadania. Przytoczone fragmenty miały na celu przybliżyć tematykę utworu oraz przedstawić bohaterów wraz z ich postawami wobec niewolnictwa. Podsumowując, niniejsza praca miała na celu przedstawić problem niewolnictwa w literaturze tureckiej epoki tanzimatu. Postulaty grup literackich tworzących w epoce przetrwały do XX wieku i stały się kierunkiem, w którym podążały kolejne pokolenia pisarzy.

The aim of the thesis is to present bondage in Tanzimat literature with regard to Esaret novelly written by Ahmet Mithat Efendi. Modern Turkish literature has been dated from year 1859, when İbrahim Şinasi’s first original Turkish play Şair evlenmesi (Poet’s marriage) came out. Chapiter one titled Tanzimat-ı Hayriye introduces and defines the most important occurrences which took place during that period. In 19th century heap of reforms were declared, among them administration, education and army reform. Further, during that time Ottoman Empire opened for Western Europe. Soon after education had been reformed well-educated generations started to modernize country and also culture, including literature.Chapiter two extends the Tanzimat Literature issue. Among that there are presented the most influential writers and the most popular subjects which were written. Apart from slavery, the most popular topics were connected with relations between men and women and naive imitated Western Europe. Third chapiter titled Ahmet Mithat Efendi’s Esaret relates to Ahmet Mithat Efendi’s biography and novelly cotent. Quotations aim was to present characters and theirs statements about bondage. In conclusion, the main aim of this thesis was to describe slavery topic in Turkish literature during tanziman period. Most of tanzimat literature group’s statements survived by 20th century and constituted basic ideas for younger writers during hard times.