Means of supporting the youth being at risk of excluding from the society in the context of their self-evaluation and motivation for work

W artykule omówione zostały formy wsparcia młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym wykorzystywane w praktyce pracy socjalnej streetworkerów. Zostały one omówione na podstawie wyników badań diagnostycznych przeprowadzonych na potrzeby projektu realizowanego przez krakowski Ośrodek Pomocy Społecznej w ramach Programu Aktywności Lokalnej, które dotyczyły m.in poziom samooceny i motywacji do pracy tej kategorii młodzieży. Pomimo szeregu problemów jakich doświadczali badani (szkolnych, rodzinnych, ekonomicznych, konfliktów z prawem), wyróżniał ich wysoki poziom samoakceptacji i względny optymizm, związany m.in z przekonaniem o własnej atrakcyjności na rynku pracy (pomimo braku kwalifikacji, doświadczenia), co nie znajdowało odzwierciedlenia w ich chęci kształcenia się czy podejmowanej aktywności. Przyjęto, że właściwy dla badanych poziom samooceny i akceptacja aktualnej sytuacji życiowej pozbawiać ich może motywacji do dokonywania zmian w sobie i w swoim życiu. Dodatkowo przebywanie w zamkniętej przestrzeni osiedla, środowisku rówieśniczym podobnym pod względem sytuacji rodzinnej i motywacyjnej może hamować ich dążenie i możliwość własnego rozwoju i integracji społecznej. Wykorzystane metody pracy środowiskowej omówione w artykule uwzględniały wyniki badań diagnostycznych, w związku z czym miały charakter działań aktywizujących, ukierunkowanych m.in na liderów grupowych i sieci wsparcia.

The article discusses the means of supporting the youth who are in danger of being excluded from the society used by street workers in their social work. It also presents the outcome of the diagnostic research carried within the framework of a project made by a Social Assistance Centre in Cracow. The project is a part of a Program of Local Activity which includes, among others, the level of self evaluation and motivation for work. Despite a number of problems which the subjects of the research have experienced (at school, in family, economical, legal), they are characterised by a high level of self-approval and unrealistic optimism which, on the other hand, does not have a reflection in the abilities they have and challenge they take up. A hypothesis has been put forward that the level of self evaluation and accepting the present situation in life by the subjects may deprive them of any motivation to make any changes in themselves or their life. Additionally, staying in a closed area of the neighbourhood or in a peer environment similar in terms of family situation and motivation level may bring to a standstill not only the ability of self-development and social integration but also the will to do so. Methods used in the environmental work discussed in the article included the outcome of the diagnostic research and, consequently, the need of taking activating actions aimed at group leaders and supporting networks.