Selected threats to abiotic elements of Chocholowska Valley's natural environment

Głównym celem pracy było określenie najważniejszych zagrożeń abiotycznych elementów środowiska przyrodniczego obszaru badań w odniesieniu do stosunków własnościowych w Dolinie Chochołowskiej (Tatrzański Park Narodowy). Aby zrealizować to zamierzenie, autor wykorzystał dorobek metodologiczny sozologii, kładąc szczególny nacisk na opis aktualnego stanu i walorów środowiska przyrodniczego. Zagrożenia środowiska zostały przedstawione z punktu widzenia poszczególnych jego elementów. Na drodze szczegółowej analizy zebranych danych uznano, iż przejawami największej presji na abiotyczne elementy środowiska Doliny Chochołowskiej są: degradacja turystyczna form rzeźby, degradacja pokryw glebowych i zwietrzelinowych związana z intensywnie prowadzoną gospodarką leśną, degradacja zdolności infiltracyjnych gleb wskutek zbyt intensywnego wypasu kulturowego owiec oraz degradacja walorów krajobrazowych przez turystykę, gospodarkę leśną i ruch samochodowy. Ostatnie dwa czynniki są związane z użytkowaniem terenu przez prawnego właściciela części działek na obszarze badań - Wspólnotę Leśną Uprawnionych 8 Wsi w Witowie.

The main target of the thesis was to determine the most important threats to abiotic elements of Chocholowska Valley (Tatra National Park), with a reference to property relations. In order to realise this aim, the author has used methodological achievements of 'sozology' (a specifically Polish environmental science). The emphasis was put on a description of natural environment's current state and values. The threats was presented from an aspect of natural environment's elements.Having analysed collected data in details, it was recognised that the most important forms of anthropogenic pressure on the abiotic elements of Chocholowska Valley's natural environment was: tourist degradation of the relief, the degradation of soils and mantle covers caused by intense forestry, the degradation of infiltration capabilities of soils caused by cultural pasturage and the degradation of scenic values caused by the tourism, forestry and traffic. The last two factors are connected with the use of the area by a lawful owner of a part of its plots - The Forest Community of the 8 Entitled Villages.