Procedural position of a person providing paid work under a civil law contract in employment law cases

Rozważania niniejszej pracy dotyczą pozycji procesowej osoby świadczącej pracę za wynagrodzeniem na podstawie umowy cywilnoprawnej w sprawach z zakresu prawa zatrudnienia w postępowaniu cywilnym. To pozornie lakoniczne sformułowanie stwarza szereg problemów przy dogłębnej analizie. W mojej ocenie ustawodawca tworząc nową instytucję na gruncie prawa zatrudnienia i wyposażając ją w określone uprawnienia z zakresu prawa materialnego nie wprowadził odpowiednich mechanizmów procesowych. Innymi słowy, wskazuję, iż częściowe zrównanie na płaszczyźnie prawa materialnego pozycji pracownika w znaczeniu Kodeksu pracy oraz osoby świadczącej pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy nie miało wpływu na wyraźne zróżnicowanie na płaszczyźnie praw procesowych desygnatów wskazanych instytucji. W konsekwencji, osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy muszą dochodzić swoich “uprawnień pracowniczych” na gruncie ogólnych przepisów postępowania cywilnego bez możliwości zastosowania norm z działu spraw z zakresu prawa pracy. W postępowaniu jurysdykcyjnym sąd nie ma kompetencji do rozpatrywania tych spraw na podstawie norm dotyczących spraw z zakresu prawa pracy, gdyż ustawodawca nie wprowadził takiego generalnego odesłania. Zatem konstatując, de lege lata niepracownicy mogą dochodzić swoich uprawnień niepracowniczych na gruncie ogólnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego bez możliwości skorzystania z korzystniejszych norm postępowania cywilnego dotyczących spraw z zakresu prawa pracy.Kolejną tezą, która w istocie jest konsekwencją powyższej, jest spostrzeżenie, iż wyposażenie pewnej kategorii osób w narzędzia prawa materialnego dające uprawnienia analogiczne jak pracownicze jest bezprzedmiotowe w sytuacji braku narzędzi ochrony prawnej na gruncie procesowym. Wobec powyższego, jako zasadna jawi się konstatacja, iż dokonana przez ustawodawcę nowelizacja i pozorna poprawa pozycji osób świadczących pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy jest jedynie modyfikacją powierzchowną oraz nie cechuje się kompleksowością regulacji. Ponadto, w mojej ocenie normy dotyczące ochrony prawnej pozycji omawianej kategorii wydają się sprzeczne z konstytucyjnymi zasadami równości oraz prawa do sądu.

Consideration of this work concerns the procedural position of a person providing paid work under a civil contract in matters of employment law in civil proceedings. This seemingly laconic formulation creates a number of problems for an in-depth analysis. In my opinion, the legislator, by creating a new institution on the grounds of employment law and equipping it with specific rights in the field of material law, has not introduced appropriate procedural mechanisms. In other words, I indicate that the partial equalisation at the level of material law of the position of an employee within the meaning of the Labour Code and a person providing work for remuneration on a different basis than the employment relationship did not affect the clear differentiation at the level of procedural rights of the designates of the indicated institutions. As a result, persons providing paid work on a basis other than the employment relationship must assert their "employee rights" under the general rules of civil procedure without the possibility of applying the standards of the labour law section. In court jurisdiction, the court has no competence to handle those cases on the basis of the labour law rules, since the legislature has not introduced such a general referral. Thus, de lege lata non-workers may assert their non-worker rights under the general provisions of the Civil Code Procedure without the possibility of applying the more favourable civil procedure standards for labour law cases.Another thesis, which is in fact a consequence of the above, is the observation that equipping a certain category of persons with instruments of material law granting rights analogous to those of employees is pointless in the lack of instruments of legal protection on the procedural grounds. In view of the above, the statement that the amendment made by the legislator and the apparent improvement of the position of persons providing work for remuneration on a basis other than the employment relationship is only a superficial modification and is not comprehensive. Moreover, in my opinion, the rules concerning legal protection of the position of the discussed category seem to be contrary to the constitutional principles of equality and the right to court.