The transforming potential of near-death experiences

Near-death experiences are profound subjective events with cognitive, emotional and transcendental components. They are reported most commonly by people who have faced a life-threatening situation. Although several possible mechanisms have been proposed, relatively little is known about the etiology of these experiences. The present thesis deals with the consequences of near-death experiences for psychosocial functioning. A retrospective quantitative study comparing a pattern of change in values, beliefs and attitudes has been undertaken on a sample of 33 individuals who had a near-death experience and 24 individuals who had a similar life-threatening incident but without a corresponding NDE (control group). The study has revealed significant intergroup differences in self-acceptance, concern for others, quest for meaning, sense of purpose, spirituality and death anxiety. Additionally, some subjects have manifested a tendency for passive suicidal ideation. There was no correlation between the extent of aftereffects and the depth of experience, neither a difference in life satisfaction and risk-taking behaviour. Near-death experiences may thus foster a significant life transformation. The thesis discusses their potential explanations and ramifications.

Doświadczenia z pogranicza śmierci to subiektywne przeżycia opisywane nierzadko przez osoby, które znalazły się w sytuacji zagrożenia życia. Dotychczasowe próby wyjaśnienia etiologii tych zjawisk uznać należy za niewystarczające i wymagające dalszych badań. Niniejsza praca skupia się na wycinku problematyki doświadczeń z pogranicza śmierci poświęconemu ich skutkom dla funkcjonowania psychospołecznego. W ilościowym badaniu retrospektywnym porównano dwie grupy osób, których cechą wspólną było znalezienie się w sytuacji poważnego zagrożenia życia – jedna przeżyła doświadczenie z pogranicza śmierci (N = 33), druga nie (N = 24), stanowiąc grupę kontrolną. Wykazano istotne różnice międzygrupowe w obszarze takich zmiennych jak akceptacja siebie, troska o innych, poszukiwanie sensu, poczucie celu, duchowość, lęk przed śmiercią oraz globalny wskaźnik zmiany. Ponadto, część osób, które przeżyły doświadczenie z pogranicza śmierci charakteryzowała pasywna ideacja samobójcza. Nie było korelacji między stopniem zaistniałych zmian a głębokością doświadczenia. Podobnie, nie wykazano istotnych różnic w poziomie satysfakcji z życia oraz nasileniu zachowań ryzykownych. Podsumowując, doświadczenia z pogranicza śmierci mogą wywoływać szereg zmian, które przyjmują postać transformacji w dziedzinie wartości, postaw i przekonań.