Changes of air pollution in the małopolska province in the years 2009-2013.

Praca poświęcona jest opisowi tendencji zmian zanieczyszczeń powietrza w województwie małopolskim na przestrzeni lat 2009-2013. Do scharakteryzowania zanieczyszczeń powietrza wykorzystano publikacje Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie. Analizy podjęto się w następujących strefach: Aglomeracja Krakowska, Tarnów oraz strefa małopolska. Badanymi zanieczyszczeniami były: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, benzen, ozon oraz pył PM10 i PM2,5. Stwierdzono, że duży wpływ na stężenie zanieczyszczeń w powietrzu ma ukształtowanie terenu oraz warunki aerosanitarne. Wykazano, że stężenia zanieczyszczeń mają bardzo duży wpływ na zdrowie i życie ludzi, mieszkających w większych aglomeracjach miejskich. Powoduje to choroby na przykład układu oddechowego, nowotwory płuc. Uzyskane wyniki pozwalają skonstruować wniosek, iż zmiana stężenia zanieczyszczeń w województwie małopolskim jest sezonowa, czego przyczyną jest działalność antropogeniczna. Celem na przyszłość powinno być racjonalne budownictwo, aby zapewnić dostateczną wentylację większych aglomeracji miejskich. Emitory zanieczyszczeń powinny być budowane poza granicami większych miejscowości tak, aby zapewnić jak najlepszą jakość powietrza mieszkańcom województwa małopolskiego.

The work is devoted to the description of the tendency of air pollutants in the małopolska province over the years 2009-2013. For characterizing of air pollution publications used the publications Regional Inspectorate for Environmental Protection in Cracow. The analysis has been made in the following areas: agglomeration Cracow, Tarnów and zone małopolska. The tested pollutants were: the sulphur dioxide, the nitrogen dioxide, the carbon monoxide, benzen, ozone and particulate matter PM10 and PM2.5. It was found that a large effect on the concentration of pollutants in the air is the shape terrain and conditions aero sanitarne. It has been shown that concentrations of pollutants have a very large impact on the health and lives of people living in larger urban areas. This causes diseases such respiratory lung cancer. The obtained results allow to construct a proposal that the change in concentration of pollutants in the małopolska province is seasonal, what the cause is anthropogenic activity. The aim for the future should be rational construction, what ensure adequate ventilation of larger urban areas. Sources of pollution should be built outside the larger towns in order to ensure the best air quality inhabitants of the region of małopolska.