"Old age ends in the grave": a transgressive perception of aging in rural culture

Nieaktywne DOI: 10.18778/8331-823-3.07

Autor koncentruje się na rozpatrywaniu relacji starość –śmierć wkulturze ludowej. In-teresują go zachowania mające miejsce wdrugiej połowie XIXw. (materiał Oskara Kolberga) ipoczątku XXw. Refleksja skupia się na chłopskiej tanatologii. Na łączeniu osób starszych zrytu-ałem pogrzebowym. Szczególnie koncentruje się na roli społecznej „odpraszacza” –mężczyznyprzewodzącego ceremoniałom funeralnym. Choć przewodnicy pogrzebowi byli we wszystkich trzech zaborach, najbardziej opisane zostały ich zachowania wGalicji (prócz świadectw etno-graficznych także wpamiętnikach chłopskich). Byli wyrazicielami głosu zmarłego, przepraszali za niego, mówili wjego imieniu, jakby zaświadczając jego obecność zza tamtej już strony. Obraz starego człowieka wkulturze chłopskiej był bowiem utożsamiany zzaświatami, astarcy byli ujmowani jako przewodnicy po tamtej stronie. Śmierć ludowa miała swoją metafizykę, była wprzypadku człowieka starego czymś naturalnym, wpisała się wwolę Bożą ikonieczność pod-porządkowania życia rozwojowi rodowemu (uczestniczenia wsztafecie pokoleń).Autor koncentruje się na rozpatrywaniu relacji starość –śmierć wkulturze ludowej. In-teresują go zachowania mające miejsce wdrugiej połowie XIXw. (materiał Oskara Kolberga) ipoczątku XXw. Refleksja skupia się na chłopskiej tanatologii. Na łączeniu osób starszych zrytu-ałem pogrzebowym. Szczególnie koncentruje się na roli społecznej „odpraszacza” –mężczyznyprzewodzącego ceremoniałom funeralnym. Choć przewodnicy pogrzebowi byli we wszystkich trzech zaborach, najbardziej opisane zostały ich zachowania wGalicji (prócz świadectw etno-graficznych także wpamiętnikach chłopskich). Byli wyrazicielami głosu zmarłego, przepraszali za niego, mówili wjego imieniu, jakby zaświadczając jego obecność zza tamtej już strony. Obraz starego człowieka wkulturze chłopskiej był bowiem utożsamiany zzaświatami, astarcy byli ujmowani jako przewodnicy po tamtej stronie. Śmierć ludowa miała swoją metafizykę, była wprzypadku człowieka starego czymś naturalnym, wpisała się wwolę Bożą ikonieczność pod-porządkowania życia rozwojowi rodowemu (uczestniczenia wsztafecie pokoleń).

The author focuses on examining the relationship between old age and death in folk cul-ture, particularly during the second half of the 19th century (using material from Oskar Kolberg) and the early 20th century. The study focuses on peasant thanatology, particularly the connection between elderly individuals and funeral rituals. The author pays special at-tention to the social role of the „odpraszacz,” aman who led funeral ceremonies. Although funeral guides existed in all three partitions of Poland, their behaviours are most extensively described in Galicia, not only in ethnographic accounts but also in peasant diaries. These guides served as the voice of the deceased, apologizing on their behalf and speaking as if bearing witness to their presence from the other side. In rural culture, the image of the elderly was associated with the afterlife, and the elderly were seen as guides to the other side. Folk death had its metaphysics and was considered anatural part of life, reflecting God’s will and the necessity of passing on the generational legacy, participating in the relay of generations